Hơn 60 đại diện từ Cơ quan Khí tượng và Thủy văn Quốc gia (NMHS) và Văn phòng Quản lý Thảm họa Quốc gia của Burundi, Kenya, Rwanda, Nam Sudan, Tanzania và Uganda đã gặp nhau tại Kigali, Rwanda, vào ngày 12 tháng 6 để khởi động Dự án Rủi ro Khí hậu trị giá 7 triệu đô la Mỹ và Sáng kiến hệ thống cảnh báo sớm (CREWS) dự án Đông Phi.
Dự án do WMO, Văn phòng giảm nhẹ rủi ro thiên tai của Liên hợp quốc và Ngân hàng Thế giới phối hợp thực hiện. Nó sẽ mở rộng các Dịch vụ Cảnh báo Sớm (EWS) cho các Hành động Sớm và Dự đoán (EWS-EAA) bằng cách xây dựng năng lực của các quốc gia và các tổ chức khu vực hướng tới các dự đoán và cảnh báo thời tiết dựa trên tác động, lấy con người làm trung tâm, cụ thể cho bối cảnh quốc gia và địa phương.
Điều phối viên thường trú của LHQ tại Rwanda, Tiến sĩ Ozonnia Ojielo cho biết “Trước sự bất ổn của khí hậu ngày càng gia tăng, chúng ta cần phải nhìn nhận tầm quan trọng của Hệ thống Cảnh báo Sớm. Chúng là nền tảng cho các nỗ lực chuẩn bị và ứng phó của chúng tôi… trong việc bảo vệ cuộc sống, bảo vệ sinh kế và xây dựng các cộng đồng kiên cường trên khắp châu Phi,”
“Dự án CREWS phù hợp và hỗ trợ tham vọng của sáng kiến Cảnh báo sớm toàn cầu cho tất cả (EW4All) do Tổng thư ký Liên hợp quốc công bố tại COP27. Chúng tôi rất vui vì ở Châu Phi, 13 quốc gia đã được chọn để thí điểm sáng kiến này. EW4All hình dung ra một thế giới mà mọi người, bắt đầu từ những người dễ bị tổn thương nhất, đều có quyền tiếp cận với các cảnh báo sớm chính xác và kịp thời vào năm 2027. Điều này sẽ yêu cầu tăng cường các hệ thống và năng lực quốc gia để cung cấp các dịch vụ cảnh báo sớm. Bằng cách triển khai dự án CREWS, chúng tôi tái khẳng định cam kết của mình đối với tầm nhìn này, đảm bảo rằng những lợi ích của hệ thống cảnh báo sớm có thể tiếp cận và toàn diện. Tiến sĩ Ojielo cho biết: “Chúng ta phải ưu tiên nhu cầu của những nhóm dân số dễ bị tổn thương, để không bỏ lại ai trong nỗ lực phục hồi của chúng ta”.
Cơ quan Khí tượng Rwanda và giám đốc của nó, Aimable Gahigi, đã tổ chức sự kiện này, trong đó nhấn mạnh các ưu tiên chính:
- Sự cần thiết phải liên kết các hoạt động quốc gia và khu vực, tận dụng năng lực hiện có và tối đa hóa giá trị chung từ chúng;
- Sự cần thiết phải kết hợp các dự án, đầu tư và năng lực trong khu vực để thực hiện hiệu quả; Và
- Tầm quan trọng của việc đảm bảo các hoạt động EWS ở chặng cuối liên quan đến hành động phù hợp và kịp thời trên thực địa được triển khai.
Đông Phi có địa hình và khí hậu đa dạng, trong những năm qua đã khiến khu vực này dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động liên quan đến thời tiết và khí hậu do các hiểm họa tự nhiên như lũ lụt, hạn hán, sạt lở đất và các hiện tượng khí tượng thủy văn khắc nghiệt khác gây ra. Hồ Victoria, hồ lớn nhất châu Phi, ảnh hưởng lớn đến điều kiện thời tiết và khí hậu ở Đông Phi, tạo ra tiểu khí hậu của riêng nó với tư cách là một trong những vùng đối lưu tích cực nhất trên trái đất. Các quốc gia trong Lưu vực Hồ Victoria (LVB) thường bị ảnh hưởng bởi giông bão nghiêm trọng, mưa lớn, gió mạnh, sóng cao, sét, mưa đá và vòi rồng. Hồ, giáp với Kenya, Tanzania và Uganda, hỗ trợ khoảng 25% dân số xung quanh, chủ yếu là ngư dân.
Một hội thảo kỹ thuật kéo dài bốn ngày sau đó đã áp dụng cách tiếp cận từ dưới lên, trong đó các quốc gia được hưởng lợi trình bày những khoảng trống, thách thức và ưu tiên hiện tại của các tổ chức của họ.
Các đối tác thực hiện đã tổ chức các phiên làm việc về dự báo và cảnh báo sớm, lợi ích chi phí kinh tế xã hội, lồng ghép giới, giám sát và đánh giá, Dịch vụ cảnh báo sớm dựa trên tác động, v.v. Các điểm chính bao gồm:
- Nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo sớm ngang tầm các vùng;
- Cần thiết lập các hệ thống cảnh báo sớm đa nguy cơ bao gồm nhiều loại nguy cơ ngoài lũ lụt;
- Trao đổi dữ liệu và thông tin quốc tế cần được giải quyết;
- Cần cải thiện hợp tác và cộng tác giữa các NMHS và các cơ quan quản lý thiên tai quốc gia để tích hợp tốt hơn dữ liệu rủi ro trong các cảnh báo sớm;
- Nâng cao năng lực nguồn nhân lực là cần thiết trong mọi lĩnh vực, nhưng cấp thiết nhất là dự báo, vận hành và bảo dưỡng mạng lưới quan trắc;
- Tài trợ là cần thiết để đảm bảo tuổi thọ và tính bền vững của các hoạt động;
Sự tham gia của người dùng và nâng cao nhận thức về Cảnh báo sớm trong công chúng phải được cải thiện. Hiện tại không có hệ thống vận hành và phát triển đầy đủ nào tích hợp tất cả các thành phần của MHEWS để đảm bảo cảnh báo sớm từ đầu đến cuối đến được điểm cuối cùng, dễ bị tổn thương nhất.
Một số bước tiếp theo để đảm bảo thực hiện thành công dự án đã được xác định, với bước đầu tiên là tham vấn cá nhân với các quốc gia hưởng lợi để phát triển kế hoạch làm việc chi tiết để xác nhận trước khi bắt đầu các hoạt động.
Biên dịch: Tạp chí KTTV