Việc tiếp cận thông tin và dịch vụ về thời tiết, nước và khí hậu đáng tin cậy sẽ ngày càng quan trọng để tăng cường khả năng phục hồi của cơ sở hạ tầng năng lượng và hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng. Đây là thông điệp cơ bản từ Tổ chức Khí tượng Thế giới tại Ngày Năng lượng ở cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc, COP27, vào ngày 15 tháng 11.
Phó Tổng thư ký WMO, Tiến sĩ Elena Manaenkova cho biết: "Nồng độ khí nhà kính đang ở mức kỷ lục" Trừ khi có những biện pháp giảm phát thải sâu và ngay lập tức trên tất cả các lĩnh vực, việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5°C sẽ là điều không thể đạt được."
“Các lựa chọn hiện có sẵn trong mọi lĩnh vực có thể giảm ít nhất một nửa lượng khí thải vào năm 2030,” Tiến sĩ Manaenkova cho biết tại một sự kiện về Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu với Tổ chức hợp tác và phát triển kết nối năng lượng toàn cầu (GEIDCO).
Báo cáo gần đây của WMO về Tình trạng Dịch vụ Khí hậu 2022 về Năng lượng cho thấy Năng lượng là trọng tâm trong hành động của chúng ta với Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững và Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Báo cáo cho rằng ngành năng lượng đóng góp khoảng 3/4 lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, quá trình khử cacbon nhanh chóng để đạt được phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 là rất quan trọng. Khi các chính phủ và các công ty điện lực chuyển sang sử dụng năng lượng mặt trời, thủy điện và gió, họ cần đảm bảo an ninh nguồn cung, kể cả trong trường hợp thời tiết khắc nghiệt.
Một sự kiện bên lề tại hội nghị Khoa học Hành động vì Khí hậu do WMO đồng tổ chức đã trình bày một số kết luận chính của báo cáo Tình trạng Dịch vụ Khí hậu năm 2022 về Năng lượng. Các biện pháp mạnh mẽ dựa trên khoa học khí hậu là nền tảng để tư vấn cho các nhà hoạch định chính sách và hoạch định năng lượng. Các hệ thống năng lượng mở rộng đang ngày càng phải đối mặt với các mối nguy hiểm của thời tiết và khí hậu. Do đó, điều quan trọng là phải đánh giá ở cấp địa phương những gì cả kịch bản khí hậu trong quá khứ và tương lai tạo ra những thay đổi quan sát được và dự kiến trong các kiểu khí hậu địa phương và các sự kiện thời tiết cực đoan thường xuyên hơn.
Biến đổi khí hậu gây rủi ro cho an ninh năng lượng: Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng trực tiếp đến việc cung cấp nhiên liệu, sản xuất năng lượng, khả năng phục hồi vật lý của cơ sở hạ tầng năng lượng và nhu cầu năng lượng. Vào năm 2020, 87% điện năng được tạo ra trên toàn cầu, bao gồm điện hạt nhân, nhiệt điện và thủy điện, phụ thuộc trực tiếp vào nguồn nước. Các nguồn thủy điện thường bị ảnh hưởng trong điều kiện khô và nóng, giống như các nhà máy điện hạt nhân và nhiên liệu hóa thạch.
Các sự kiện do khí hậu như vậy có tác động đến tiềm năng và hiệu quả phát điện, khả năng phục hồi vật lý của mạng lưới truyền tải và phân phối cũng như các mô hình nhu cầu. Ở nhiều quốc gia, thời tiết khắc nghiệt như đợt nóng và đợt lạnh, cháy rừng, lốc xoáy và lũ lụt là nguyên nhân chính dẫn đến mất điện trên diện rộng. Những điều này dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn cho tất cả các bên liên quan và chi phí dự kiến sẽ tăng lên nếu chúng ta không đầu tư vào các biện pháp thích ứng và xây dựng khả năng phục hồi.
Các kế hoạch hành động về khí hậu phải ưu tiên năng lượng:
Ngày năng lượng tại COP27
Bất chấp những rủi ro này, chỉ 40% kế hoạch hành động khí hậu do các chính phủ đệ trình lên Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) ưu tiên thích ứng trong lĩnh vực năng lượng và mức đầu tư tương ứng thấp.
Các cam kết hiện tại của các quốc gia không đạt được những gì cần thiết để đáp ứng các mục tiêu do Thỏa thuận Paris đặt ra – hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2 °C vào năm 2030.
Các cam kết về năng lượng tái tạo chiếm chưa đến một nửa những gì cần thiết để duy trì mục tiêu 2°C. Thế giới có thể sẽ không đạt được mục tiêu tiếp cận phổ cập năng lượng hiện đại, đáng tin cậy, bền vững và giá cả phải chăng vào năm 2030, như đã đề ra trong SDG7. Các hệ thống năng lượng tái tạo phụ thuộc vào thời tiết và khí hậu, vì vậy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch đòi hỏi phải cải thiện thông tin và dịch vụ khí hậu để đảm bảo an ninh năng lượng và đạt được phát thải ròng bằng 0.
Biên dịch: Thanh Tâm
Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/news/cop27-we-need-complete-energy-transformation