Tổng thư ký LHQ António Guterres, người khai mạc cuộc họp cho biết: “Tác động của nước biển dâng đang tạo ra những bất ổn và xung đột mới. Ông cũng lưu ý rằng đường bờ biển của một số quốc gia đã chứng kiến tốc độ tăng của mực nước biển trung bình lên gấp ba lần, do đó trong những thập kỷ tới, các cộng đồng ở vùng trũng thấp – và toàn bộ các quốc gia – có thể biến mất vĩnh viễn.
Ông cảnh báo: “Chúng ta sẽ chứng kiến một cuộc di cư ồ ạt của toàn bộ dân cư ở những khu vực này, và chúng ta sẽ chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt hơn bao giờ hết đối với nước ngọt, đất đai và các nguồn tài nguyên khác”.
“Mối đe dọa cấp số nhân”
Mô tả mực nước biển dâng cao như một mối đe dọa nhân lên, Tổng thư ký cho biết hiện tượng này cũng gây nguy hiểm cho việc tiếp cận với nước, thực phẩm và chăm sóc sức khỏe. Trong khi đó, xâm nhập mặn có thể làm mất việc làm và toàn bộ nền kinh tế trong các ngành như nông nghiệp, ngư nghiệp và du lịch, đồng thời có thể gây thiệt hại hoặc phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng, chẳng hạn như hệ thống giao thông, bệnh viện và trường học. Ông cũng trích dẫn thông tin từ các báo cáo của WMO cho thấy tốc độ gia tăng mực nước biển trung bình toàn cầu.
“Mực nước biển trung bình toàn cầu đã tăng nhanh hơn kể từ năm 1900 so với bất kỳ thế kỷ nào trước đó trong 3.000 năm qua. Đại dương toàn cầu đã nóng lên nhanh hơn trong thế kỷ qua so với bất kỳ thời điểm nào trong 11.000 năm qua,” ông nói. "Trong khi đó, WMO chỉ ra rằng ngay cả khi sự nóng lên toàn cầu được giới hạn một cách kỳ diệu ở mức 1,5 độ, thì mực nước biển vẫn sẽ dâng cao đáng kể”.
Tốc độ dâng của mực nước biển đã tăng gấp đôi kể từ năm 1993 và đã tăng gần 10 mm kể từ tháng 1 năm 2020 lên mức cao kỷ lục mới vào năm 2022, theo báo cáo chưa chính thức về Tình trạng Khí hậu Toàn cầu năm 2022 của WMO. Chỉ riêng hai năm rưỡi qua mức tăng đã chiếm 10% tổng mức tăng mực nước biển kể từ khi các phép đo vệ tinh bắt đầu cách đây gần 30 năm. Mặc dù con số này vẫn được đo bằng đơn vị milimét mỗi năm, nhưng nó tăng thêm từ nửa đến một mét mỗi thế kỷ và đó là mối đe dọa lớn và lâu dài đối với hàng triệu cư dân ven biển và các quốc gia nằm ở vùng trũng thấp.
Ông Guterres cảnh báo Hội đồng Bảo an rằng, trong bất kỳ kịch bản tăng nhiệt độ nào, các quốc gia từ Bangladesh đến Trung Quốc, Ấn Độ và Hà Lan đều sẽ gặp rủi ro. Các siêu đô thị trên mọi châu lục sẽ phải đối mặt với những tác động nghiêm trọng. Mối nguy hiểm đặc biệt nghiêm trọng đối với khoảng 900 triệu người sống ở các vùng ven biển ở độ cao thấp – cứ mười người thì có một người trên trái đất.
Báo cáo đặc biệt năm 2019 về Đại dương và Tầng lạnh trong điều kiện khí hậu thay đổi của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu, được đồng tài trợ bởi WMO và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, đã ban hành đánh giá những thay đổi và tác động quan sát được, những thay đổi và rủi ro dự kiến, và thực hiện các biện pháp ứng phó với đại dương và băng quyển thay đổi. Mực nước biển dâng cũng sẽ được đề cập trong Báo cáo tổng hợp IPCC AR6 sắp tới.
Csaba Kőrösi, Chủ tịch hiện tại của Đại hội đồng, cũng phát biểu trước Hội đồng, nhắc lại rằng biến đổi khí hậu - “thách thức lớn nhất của thế hệ chúng ta” - là vấn đề được các nhà lãnh đạo thế giới nêu ra nhiều nhất trong cuộc tranh luận cấp cao cuối cùng của Đại hội đồng.
Trích dẫn các dự đoán rằng từ 250 đến 400 triệu người có thể sẽ cần nhà mới ở những địa điểm mới trong vòng chưa đầy 80 năm nữa, ông cũng cảnh báo về những tác động tàn phá đối với “vựa lúa mì” của thế giới, đặc biệt là các vùng đồng bằng màu mỡ dọc theo sông Nile, sông Mê Kông và các con sông khác. “Điều cần thiết bây giờ – hơn bao giờ hết – là ý chí chính trị để hành động,” ông nói.
Biên dịch: Tạp chí KTTV
Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/news/un-security-council-holds-session-sea-level-rise