Bão Ana đã đổ bộ vào Madagascar vào ngày 24 tháng 1, trước khi tấn công Mozambique, Malawi và Zambia. Chikondi Chabvuta, Trưởng ban vận động Nam Phi của Care International, có trụ sở tại Malawi, cho biết cơn bão đã gây ra lũ lụt nghiêm trọng, phá hủy cơ sở hạ tầng, nhà cửa, bệnh viện và buộc 800.000 hộ gia đình phải sơ tán. “Chúng tôi vẫn chưa xác định được mức độ thiệt hại đầy đủ, nhưng chắc chắn là hàng tỷ đô la”. Ở Malawi, cường độ của cơn bão chỉ được dự báo hai ngày trước khi nó đổ bộ, khiến việc sơ tán hạn chế. Chabvuta cho biết: “Chúng tôi không có đủ thời gian để xuống các cộng đồng để chia sẻ với mọi người và cho biết thêm rằng những người ở các vùng bị ngắt kết nối, không có quyền truy cập vào đài hoặc Whatsapp, đều bị bỏ rơi tại đó.
Bão Ana gây lũ lụt nặng nề ở Mozambique (Ảnh: Red Cross)
Liz Stephens, phó giáo sư về rủi ro khí hậu và khả năng chống chịu tại Đại học Reading, nói với Climate Home News vào thời điểm đó, cường độ và đường đi của cơn bão là không chắc chắn. Bà nói: “Việc dự báo cường độ của các xoáy thuận nhiệt đới khó hơn so với đường đi của chúng.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2020 cho rằng 2 độ C của sự nóng lên toàn cầu sẽ dẫn đến các xoáy thuận nhiệt đới ít thường xuyên hơn nhưng cường độ mạnh hơn và nguy hiểm hơn. Chabvuta cho biết chỉ viện trợ nhân đạo sẽ không đủ để giúp các cộng đồng ở Malawi xây dựng lại cuộc sống và sinh kế của họ. Bà nói: “Cây trồng đã bị trôi hoặc bị úng. “Tình trạng mất an ninh lương thực trong vài tháng tới là điều sẽ xảy ra”. Đất nước vẫn đang mệt mỏi với cơn bão Idai năm 2019, một trong những cơn bão nhiệt đới tồi tệ nhất được ghi nhận đổ bộ vào châu Phi, ảnh hưởng đến gần một triệu người ở Malawi. Theo Chabvuta, để xây dựng khả năng phục hồi của cộng đồng và đảm bảo họ được chuẩn bị tốt hơn cho các cơn bão trong tương lai, các cơ chế bảo hiểm cần được áp dụng, cho phép chi trả nhanh chóng khi thiên tai xảy ra. Ví dụ, chương trình Năng lực Rủi ro Châu Phi được trả cho chính phủ Madagascar vào năm 2020 để giúp nông dân đối phó với những thiệt hại dự kiến về cây trồng và vật nuôi do hạn hán. Ông Chabvuta cho biết, chuẩn bị cho người dân đối phó với bão bằng cách thực hiện các cuộc diễn tập sơ tán cũng giúp giảm thiểu thiệt hại. Jurg Wilbrink, giám đốc dự án hành động dựa trên dự báo của phái đoàn phía nam châu Phi của Hội Chữ thập đỏ, cho biết hành động dự phòng trước khi có nguy cơ xảy ra, là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro và thiệt hại.
Tại Mozambique, Hội Chữ thập đỏ đã sử dụng hệ thống cảnh báo sớm để bảo vệ người dân trước khi cơn bão Ana đổ bộ. Ông nói với Climate Home News: “Chúng tôi đã sẵn sàng hỗ trợ cho các cộng đồng bị ảnh hưởng và sơ tán những người dễ bị tổn thương nhất trước khi thảm họa xảy ra. "Dự đoán trước sẽ tránh được rất nhiều thiệt hại cho con người và nó có hiệu quả về chi phí
Viết bởi Isabelle Gerretsen
Vụ KHCN và HTQT