Ảnh Liên Hiệp Quốc/Mark Garten Eo biển Bransfield ở Nam Cực.
Theo Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Chile, tác động của “những lời hứa thất bại” trong việc giải quyết tình trạng nhiệt độ toàn cầu gia tăng nhanh chóng là rõ ràng ở Nam Cực.
Maria José Torres Macho đã tới Nam Cực cùng với người đứng đầu Liên hợp quốc, António Guterres, trước hội nghị khí hậu toàn cầu COP28, đang diễn ra tại Dubai ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất: “Lục địa đang ngủ ẩn dưới vẻ đẹp của nó, vai trò không thể phủ nhận của nó là cơ quan điều hòa khí hậu quan trọng cho hành tinh. Trong khi chúng tôi tận hưởng khung cảnh trắng xóa hùng vĩ và vô tận của các hòn đảo, sông băng và tảng băng trôi với chim cánh cụt, sư tử biển, cá voi và đa dạng sinh học khác biệt dưới nước, chúng tôi phải đối mặt với thực tế rằng bằng chứng khoa học đang được đưa ra trước những người ra quyết định tại Hội nghị Khí hậu Liên Hợp Quốc năm nay - COP 28: hành tinh cần Nam Cực được giữ nguyên như hiện tại.
Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Chile, Maria Maria Jose Torres Macho (thứ hai từ trái sang) cùng Tổng thư ký, Tổng thống Chile Boric và phái đoàn của ông tới thăm Nam Cực (UN Chile).
Bảo vệ Nam Cực là điều cần thiết để ngăn chặn sự gia tăng của biến đổi khí hậu và duy trì giới hạn nóng lên ở mức 1,5°C. Tổng thư ký cho biết trong thời gian lưu trú tại Nam Cực, đề cập đến hậu quả của những gì xảy ra ở đó sẽ ảnh hưởng thảm khốc đến phần còn lại của thế giới như thế nào. Ông nói thêm: “Những gì xảy ra ở Nam Cực không ở lại Nam Cực”.
Một góc nhìn từ Chilê
Cách hàng ngàn dặm về phía bắc ở Chile, nơi tôi làm Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc, không thể bỏ qua những ảnh hưởng của băng tan ở Nam Cực và mực nước biển dâng cao. Từ các chu kỳ hạn hán, sa mạc hóa và cháy rừng đến các đợt nắng nóng chết người, xói mòn bờ biển và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt khác, tôi đã tận mắt chứng kiến biến đổi khí hậu đang tàn phá các cộng đồng và đảo lộn sinh kế trên khắp đất nước như thế nào.
Liên Hợp Quốc đang hỗ trợ các nỗ lực của chính phủ nhằm ngăn chặn tình trạng mất đa dạng sinh học ở Chile (Unsplash/Toomas Tartes).
Tác động của cuộc khủng hoảng nước ở Chile đặc biệt nghiêm trọng, với người dân nông thôn phải đối mặt với gánh nặng nặng nề nhất. Khi những mối đe dọa này ngày càng lớn, nhóm Liên Hợp Quốc của chúng tôi ở Chile đang hợp tác chặt chẽ với chính quyền quốc gia để tăng cường hành động khẩn cấp nhằm chống lại cuộc khủng hoảng ba hành tinh gồm biến đổi khí hậu, ô nhiễm và mất đa dạng sinh học.
Cùng nhau, chúng tôi đang hỗ trợ Chính phủ hiện thực hóa chương trình nghị sự quốc gia đầy tham vọng nhằm bảo vệ đa dạng sinh học của Chile, giảm lượng khí thải thông qua việc mở rộng thị trường carbon và thúc đẩy các chuyển đổi xã hội, kinh tế và môi trường nhằm hỗ trợ năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, vai trò của Chile trong việc chống biến đổi khí hậu vượt ra ngoài biên giới của chính nước này.
Dẫn đầu từ phía Nam
Được biết đến như là “cánh cửa dẫn vào Nam Cực”, Chile là nhà cung cấp dịch vụ hậu cần cho nhiều quốc gia có cơ sở khoa học trên lãnh thổ và được hưởng lợi từ hoạt động quan trọng của Lực lượng Vũ trang Chile. Trong chuyến thăm lục địa này, tôi đã nghe nhiều câu chuyện từ các nhà khoa học và sĩ quan nói về sự huyền bí và vẻ đẹp đặc biệt của Nam Cực. Tôi đặc biệt ấn tượng trước tinh thần hy sinh và sự sẵn lòng của họ suốt một năm xa gia đình để bảo vệ vùng lãnh thổ đang bị đe dọa này.
COP28 đang diễn ra tại Dubai, UAE (UNFCCC/Kiara Worth).
Ở cấp quốc gia, tôi rất ấn tượng trước sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Chile và nhóm của ông trong việc tổ chức chuyến thăm này và giúp khuếch đại cuộc đối thoại về hành động vì khí hậu cũng như vai trò đặc biệt của Nam Cực trong đó. Trên phạm vi toàn cầu, Chile cũng sẽ dẫn đầu các cuộc thảo luận quan trọng về thích ứng với khí hậu tại COP28 ở Dubai”.
Hướng tới COP28
Nhu cầu về sự lãnh đạo khu vực mạnh mẽ và các cam kết đổi mới đối với hành động về khí hậu là không thể sớm hơn. Chỉ vài ngày trước khi chúng tôi tới Nam Cực, thế giới đã đạt được một cột mốc mới nghiệt ngã. Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại được ghi nhận, hành tinh này ấm hơn trung bình 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, không đạt được các cam kết được đưa ra trong thỏa thuận khí hậu Paris.
Ở Nam Cực, tôi nhìn thấy tác động của những lời hứa thất bại này, nhưng cũng chứng kiến quyết tâm của Tổng thư ký trong việc truyền tải một thông điệp mạnh mẽ từ miền Nam: để chấm dứt nạn nghiện nhiên liệu hóa thạch của thế giới, COP 28 phải là lời kêu gọi hành động chứ không phải chỉ là lời nói. Sự cam kết và hợp tác mà tôi thấy trong chuyến thăm Nam Cực cho thấy điều này là có thể. Như Tổng thư ký đã nói: “Người dân ở Nam Cực được hướng dẫn bởi sự hợp tác chứ không phải cạnh tranh; đây chính là tinh thần chúng ta cần tại COP28”.
Biên dịch tin bài: Tạp chí KTTV
Nguồn: https://news.un.org/en/story/2023/11/1144127