Nhiệt độ trung bình toàn cầu hàng năm đạt gần 1,5°C so với mức tiền công nghiệp - trong khi mức Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ dài hạn (trung bình trong nhiều thập kỷ thay vì một năm riêng lẻ như năm 2023) ở mức không quá 1,5° độ C cao hơn mức tiền công nghiệp.
Các bộ dữ liệu quốc tế hàng đầu được sử dụng để theo dõi nhiệt độ toàn cầu và được WMO hợp nhất cho thấy nhiệt độ trung bình toàn cầu hàng năm là 1,45 ± 0,12 °C so với mức tiền công nghiệp (1850-1900) vào năm 2023. Nhiệt độ toàn cầu hàng tháng từ tháng 6 đến tháng 12 được thiết lập mới hồ sơ hàng tháng. Tháng 7 và tháng 8 là hai tháng nóng nhất được ghi nhận.
“Biến đổi khí hậu là thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt. Nó đang ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất”, Tổng thư ký WMO, Giáo sư Celeste Saulo cho biết. “Chúng tôi không thể chờ đợi lâu hơn được nữa. Chúng tôi đã hành động nhưng chúng tôi phải làm nhiều hơn nữa và chúng tôi phải làm điều đó một cách nhanh chóng. Chúng ta phải cắt giảm mạnh mẽ lượng phát thải khí nhà kính và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo”, bà nói.
Theo bà “Sự chuyển dịch từ La Niña làm mát sang El Niño ấm lên vào giữa năm 2023 được phản ánh rõ ràng qua sự gia tăng nhiệt độ so với năm ngoái. Vì El Niño thường có tác động lớn nhất đến nhiệt độ toàn cầu sau khi đạt đỉnh nên năm 2024 có thể còn nóng hơn nữa. Trong khi các hiện tượng El Niño diễn ra một cách tự nhiên và đến rồi đi từ năm này sang năm khác thì biến đổi khí hậu về lâu dài đang ngày càng leo thang và điều này rõ ràng là do các hoạt động của con người. Cuộc khủng hoảng khí hậu đang làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng bất bình đẳng. Nó ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của sự phát triển bền vững và làm suy yếu các nỗ lực giải quyết tình trạng nghèo đói, bệnh tật, di dời và suy thoái môi trường”,
Kể từ những năm 1980, mỗi thập kỷ đều ấm hơn thập kỷ trước. Chín năm qua là kỷ lục ấm nhất. Năm 2016 (El Niño mạnh) và năm 2020 trước đây được xếp vào loại nóng kỷ lục, ở mức 1,29 ± 0,12°C và 1,27 ± 0,12°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Dựa trên các bộ dữ liệu, nhiệt độ trung bình trong 10 năm 2014-2023 cao hơn 1,20 ± 0,12°C so với mức trung bình giai đoạn 1850-1900.
“Hành động của loài người đang thiêu đốt trái đất. Năm 2023 chỉ là một bản xem trước về tương lai thảm khốc đang chờ đợi nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cho biết: Chúng ta phải ứng phó với tình trạng nhiệt độ tăng kỷ lục bằng hành động đột phá.
Bộ dữ liệu nhiệt độ toàn cầu tổng hợp cho năm 2023 WMO
“Chúng ta vẫn có thể tránh được thảm họa khí hậu tồi tệ nhất. Nhưng chỉ khi chúng ta hành động ngay bây giờ với tham vọng cần thiết để hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,5 độ C và mang lại công bằng về khí hậu”, ông nói trong một tuyên bố.
Việc theo dõi nhiệt độ toàn cầu trong thời gian dài chỉ là một chỉ báo về khí hậu và nó đang thay đổi như thế nào. Các chỉ số quan trọng khác bao gồm nồng độ khí nhà kính trong khí quyển, nhiệt độ và quá trình axit hóa đại dương, mực nước biển, phạm vi băng biển và cân bằng khối lượng sông băng. Báo cáo tạm thời về Khí hậu toàn cầu năm 2023 của WMO, được công bố vào ngày 30 tháng 11, cho thấy các kỷ lục đã bị phá vỡ trên diện rộng.
Nhiệt độ mặt nước biển đặc biệt cao trong phần lớn thời gian trong năm, kèm theo các đợt nắng nóng nghiêm trọng và gây thiệt hại trên biển. Phạm vi băng biển ở Nam Cực là thấp nhất được ghi nhận, cả mức tối thiểu vào cuối mùa hè vào tháng 2 và mức tối đa vào cuối mùa đông vào tháng 9.
Những thay đổi lâu dài về khí hậu này diễn ra hàng ngày thông qua thời tiết của chúng ta. Vào năm 2023, nhiệt độ cực cao đã ảnh hưởng đến sức khỏe và gây ra các vụ cháy rừng tàn khốc. Lượng mưa lớn, lũ lụt, bão nhiệt đới mạnh lên nhanh chóng để lại dấu vết tàn phá, chết chóc và thiệt hại kinh tế to lớn.
WMO sẽ ban hành báo cáo Trạng thái Khí hậu Toàn cầu 2023 cuối cùng vào tháng 3 năm 2024. Báo cáo này sẽ bao gồm các chi tiết về tác động kinh tế xã hội đối với an ninh lương thực, di dời và sức khỏe.
Biên dịch: Tạp chí KTTV
Nguồn: https://wmo.int/media/news/wmo-confirms-2023-smashes-global-temperature-record