Hạn hán và lượng mưa cực lớn đang gây thiệt hại nặng nề cho đời sống và nền kinh tế. Tuyết, băng và sông băng tan làm gia tăng các mối nguy hiểm như lũ lụt và đe dọa an ninh nước lâu dài cho hàng triệu người.
Tuy nhiên, có quá ít thông tin về tình trạng thực sự của tài nguyên nước ngọt trên thế giới. Báo cáo Tình trạng Tài nguyên Nước Toàn cầu năm 2022 của WMO cho biết, chúng ta không thể quản lý những gì chúng ta không đo lường được, đồng thời kêu gọi một sự thay đổi chính sách cơ bản.
Cần phải cải thiện hoạt động giám sát, chia sẻ dữ liệu, hợp tác xuyên biên giới và đánh giá tài nguyên nước - đồng thời tăng cường đầu tư để tạo điều kiện thuận lợi cho việc này. Điều này rất quan trọng để giúp xã hội đối phó với tình trạng mực nước ngày càng tăng quá nhiều hoặc quá ít.
Báo cáo Hiện trạng Tài nguyên Nước Toàn cầu năm 2022 của WMO được xây dựng dựa trên bản thí điểm được ban hành năm ngoái. Báo cáo chứa thông tin mở rộng hơn về các biến số thủy văn quan trọng như nước ngầm, sự bốc hơi, dòng chảy, trữ lượng nước trên cạn, độ ẩm của đất, tầng lạnh (nước đóng băng), dòng chảy vào hồ chứa và thảm họa thủy văn. Báo cáo tích hợp các quan sát thực địa, dữ liệu viễn thám dựa trên vệ tinh và mô phỏng mô hình số để đánh giá tài nguyên nước ở quy mô toàn cầu.
Tổng thư ký WMO, Giáo sư Petteri Taalas cho biết: “Báo cáo này của WMO cung cấp cái nhìn tổng quan toàn diện và nhất quán về tài nguyên nước trên toàn thế giới, nêu bật ảnh hưởng của những thay đổi về khí hậu, môi trường và xã hội”.
Theo ông “Sông băng và lớp băng bao phủ đang lùi dần trước mắt chúng ta. Nhiệt độ tăng đã tăng tốc - và cũng làm gián đoạn - chu trình nước. Bầu không khí ấm hơn giữ được nhiều độ ẩm hơn. Chúng ta đang chứng kiến những đợt mưa và lũ lụt nặng nề hơn nhiều. Và ở thái cực ngược lại, bốc hơi nhiều hơn, đất khô cằn hơn và hạn hán gay gắt hơn”.
“Phần lớn các thảm họa đều liên quan đến nước và vì vậy việc quản lý và giám sát nước là trọng tâm của sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người trên toàn cầu. Giáo sư Taalas cho biết, nhiều quốc gia được nhắm mục tiêu hành động ưu tiên trong Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người đã hứng chịu lũ lụt hoặc hạn hán lớn vào năm 2022. Không một quốc gia nào có sẵn dữ liệu thủy văn kịp thời và chính xác để hỗ trợ việc ra quyết định và hành động sớm dựa trên bằng chứng.
Ông nói: “Báo cáo này là lời kêu gọi hành động để chia sẻ nhiều dữ liệu hơn nhằm tạo ra những cảnh báo sớm có ý nghĩa cũng như để có các chính sách quản lý nước tổng hợp và phối hợp hơn vốn là một phần không thể thiếu của hành động vì khí hậu”.
Báo cáo kết hợp ý kiến đóng góp từ hàng chục chuyên gia và bổ sung cho báo cáo Tình hình Khí hậu Toàn cầu hàng đầu của WMO nhằm cung cấp thông tin tổng hợp và toàn diện cho các nhà hoạch định chính sách.
Theo UN Water, hiện tại, 3,6 tỷ người không được tiếp cận đủ nước ít nhất một tháng mỗi năm và con số này dự kiến sẽ tăng lên hơn 5 tỷ người vào năm 2050.
Biên dịch: Tạp chí KTTV