Trong vấn đề này cần đặt ra mục tiêu là xác định được xu thế biến đổi của một số đặc trưng mưa ở Tây Nguyên. Làm cơ sở khoa học cho công tác dự báo Khí tượng Thủy văn ở các tỉnh trên khu vực Tây Nguyên phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho việc đề xuất và định hướng quản lý, sử dụng và khai thác tài nguyên nước trên khu vực Tây Nguyên một cách hợp lý, hiệu quả.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa năm
Xu thế biến đổi đặc trưng trung bình nhiều năm (TBNN) của tổng lượng mưa năm trên các vùng khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa năm có hướng tăng, xu thế tăng mạnh nhất là trạm Thạch Mỹ tỉnh Lâm Đồng thuộc vùng Nam Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất tại trạm Đăk Mốt tỉnh Kon Tum thuộc vùng Bắc Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa khô
Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa khô trên các vùng thuộc khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa khô có hướng tăng nhiều nơi, xu thế tăng mạnh nhất là trạm Đắk Lei tỉnh Kon Tum thuộc vùng phía Bắc và trạm Thạch Mỹ, tỉnh Lâm Đồng thuộc vùng phía Nam, xu thế giảm mạnh nhất là trạm Lắk tỉnh Đắk Lắk thuộc vùng giữa Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa mưa
Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa mưa trên các vùng thuộc khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị âm, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa mưa có xu hướng giảm. Giảm mạnh nhất là tại vùng Bắc, một số trạm Đông và vùng Nam Tây Nguyên. Xu thế tăng mạnh nhất không rõ ràng chỉ là xen kẽ giữa các vùng, điển hình là một số trạm vùng Đông và vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa Đông
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa Đông trên các vùng thuộc khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa mưa có xu hướng tăng. Xu thế tăng mạnh nhất thuộc vùng phía Đông và Nam; Xu thế giảm mạnh nhất là vùng giữa Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa Xuân
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa Xuân trên các vùng thuộc khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa Xuân có hướng tăng, xu thế tăng mạnh nhất là vùng Đông và Nam Tây Nguyên. Xu thế giảm mạnh nhất là vùng Bắc Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa Hè
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa Hè trên khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị âm, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa Hè có hướng giảm. Xu thế giảm mạnh nhất tập trung trên khu vực phía Bắc và một số trạm Nam Tây Nguyên. Xu thế tăng mạnh nhất là vùng phía Đông Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi của lượng mưa mùa Thu
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của tổng lượng mưa mùa Thu các vùng thuộc khu vực phổ biến có giá trị âm, thể hiện xu thế biến đổi tổng lượng mưa mùa Thu có hướng giảm và xảy ra rải rác ở các trạm trên toàn khu vực. Xu thế tăng mạnh ở các vùng còn lại và nhiều nơi xu thế tăng nhất là vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa năm
Xu thế biến đổi số ngày mưa năm trên khu vực có giá trị dương, thể hiện xu thế tăng lên của số ngày mưa, ngược lại có giá trị âm thể hiện xu thế giảm của số ngày mưa. Tăng mạnh nhất thuộc vùng phía Đông. Xu thế giảm mạnh nhất thuộc vùng phía Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa khô
Xu thế biến đổi đặc trưng trung bình nhiều năm của số ngày mưa mùa khô trên khu vực Tây Nguyên phổ biến có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa mùa khô có hướng tăng lên, tăng mạnh nhất thuộc vùng Đông Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất là thuộc vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa mưa
Xu thế biến đổi đặc trưng trung bình nhiều năm của số ngày mưa mùa mưa trên khu vực Tây Nguyên có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa mùa mưa có hướng tăng lên, tăng mạnh nhất thuộc vùng phía Đông Tây Nguyên. Xu thế giảm mạnh nhất thuộc vùng Nam Tây Nguyên.
Biến đổi đặc trưng TBNN của số ngày mưa trong mùa mưa có xu thế tăng giảm khác nhau giữa các vùng.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Đông
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của số ngày mưa mùa Đông trên khu vực Tây Nguyên có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Đông có hướng tăng lên, tăng mạnh nhất thuộc vùng phía Đông Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất là thuộc vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Xuân
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của số ngày mưa mùa Xuân trên khu vực Tây Nguyên có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Xuân có hướng tăng lên, tăng mạnh nhất thuộc phía Đông Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất là vùng Bắc Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Hè
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của số ngày mưa trong mùa Hè trên khu vực Tây Nguyên có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa trong mùa Hè có hướng tăng lên, tăng mạnh nhất thuộc vùng phía Đông Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất thuộc vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi số ngày mưa mùa Thu
- Xu thế biến đổi đặc trưng TBNN của số ngày mưa trong mùa Thu trên khu vực Tây Nguyên có giá trị dương, thể hiện xu thế biến đổi số ngày mưa trong mùa Thu có hướng tăng, xu thế tăng mạnh nhất thuộc vùng Đông Tây Nguyên, xu thế giảm mạnh nhất thuộc vùng Nam Tây Nguyên.
* Xu thế biến đổi đăc trưng TBNN của tổng lượng mưa tháng
Nhìn chung xu thế biến đổi không đồng đều. Xu thế tăng không nhiều, tăng nhiều nhất là tháng 8 và tháng 12; giảm mạnh nhất tập trung vào các tháng mùa mưa, tháng 6, tháng 9 và tháng 10. Riêng tháng 5 ít biến đổi.
Tóm lại, xu thế biến đổi của các đặc trưng mưa trên khu vực Tây Nguyên cho thấy hầu hết các đặc trưng có xu thế tăng. Riêng đặc trưng tổng lượng mưa mùa mưa, có xu hướng giảm.
Xu thế biến đổi của các đặc trưng mưa trên các vùng thuộc khu vực Tây Nguyên nhìn chung có xu thế tăng trên vùng phía Đông; giảm vùng phía Nam Tây Nguyên. Điển hình nhất là đặc trưng tổng lượng mưa năm, tổng lượng mưa mùa khô, số ngày mưa năm và số ngày mưa mùa khô.
Xu thế biến đổi đặc trưng trung bình nhiều năm của tổng lượng mưa qua các tháng trên khu vực TN, nhìn chung xu thế biến đổi không đồng đều. Xu thế tăng không nhiều, tăng nhiều nhất là tháng 8 và tháng 12; giảm mạnh nhất tập trung vào các tháng mùa mưa, tháng 6, tháng 9 và tháng 10. Riêng tháng 5 ít biến đổi./.
Tin: Lê Phương Thúy – Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Nguyên
Tổng hợp: Vụ KHQT