Ngày 30 tháng 3 năm 2023, tròn 30 năm Đài khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ (Đài Nam Bộ) được thành lập theo Quyết định số 133/TTg ngày 30/3/1993 của Thủ tướng Chính phủ. Đài được thành lập trên cơ sở sáp nhập 13 Đài KTTV các tỉnh tại Nam Bộ. Đài là đơn vị đầu tiên được thành lập theo mô hình tổ chức mới của Ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam, với nhiều khó khăn, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, trang thiết bị thiếu thốn, hạn chế, trình độ đội ngũ quan trắc viên không đồng đều, nơi thừa, nơi thiếu, lại hoạt động trong bối cảnh điều kiện hạ tầng cơ sở của khu vực vào thời điểm đó còn nhiều yếu kém, giao thông đi lại khó khăn, nhất là trong mùa mưa lũ.
Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, chỉ đạo sát sao của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Đài Nam Bộ đã không ngừng nỗ lực phấn đấu, khắc phục những khó khăn, hoàn thành các nhiệm vụ được giao, phục vụ kịp thời, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh của đất nước. Trong suốt 30 năm hoạt động, Đài đã đạt được nhiều danh hiệu thi đua, phần thưởng cao quý: Huân chương lao động hạng Nhì (năm 1997), Huân chương lao động hạng Nhất trong dịp kỷ niệm 10 năm thành lập (năm 2002) và nhiều lần được tặng Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Khí tượng Thủy văn.
Trong công tác điều tra cơ bản Đài đã không ngừng phát triển từ một mạng lưới quan trắc thưa thớt, ít ỏi và lạc hậu với gần 100 trạm điều tra cơ bản về khí tượng, thủy văn, hải văn, cao không. Đến nay, mạng lưới quan trắc đã tăng lên gần 480 trạm phân bố rộng khắp trên 19 tỉnh, thành phố và ngoài biển, các thiết bị quan trắc được chuyển đổi từ thủ công, bán thủ công sang hoàn toàn tự động với tỉ lệ 80%, số liệu quan trắc được thu thập chính xác, kịp thời phục vụ tốt cho công tác dự báo, cảnh báo thiên tai.
Đài KTTV khu vực Nam Bộ ứng dụng khoa học công nghệ cao trong dự báo, cảnh báo KTTV
Đối với công tác dự báo khí tượng thủy văn đã liên tục có những bước phát triển vượt bậc. Từ chỗ chỉ sử dụng công cụ dự báo chủ yếu bằng phương pháp Synop truyền thống, phương pháp thống kê …là chủ yếu, đến nay công nghệ dự báo số đã được triển khai ứng dụng trong nghiệp vụ. Nét nổi bật trong công tác dự báo của Đài là tiếp nhận các kết quả chuyển giao công nghệ, đẩy mạnh tự nghiên cứu ứng dụng đưa công tác dự báo theo hướng định lượng hoá, tự động hoá. Tập trung đầu tư chuyển đổi số, chủ động đồng hóa số liệu toàn bộ các số liệu khí tượng bề mặt và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Vì vậy, chất lượng dự báo đã được nâng cao, công tác phục vụ KTTV ngày càng đa dạng, đáp ứng yêu cầu của các cấp, các ngành trong khu vực về phòng chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai và phát triển kinh tế - xã hội.
Đài đã tận dụng tối đa các Hợp tác quốc tế, nâng cao năng lực chuyên môn, nổi bật là các hợp tác: Với Ủy hội sông Mê Công; Hợp tác với Đài Khí tượng Gwangju, Hàn Quốc nghiên cứu, ứng dụng thử nghiệm chỉ số AKI vào nghiệp vụ dự báo mưa cho Thành phố Hồ Chí Minh trong mùa mưa 2019; Hợp tác với tổ chức quốc tế GIZ để nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo; Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi đề xuất hợp tác phát triển hệ thống dự báo thời tiết thủy văn giữa Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Osaka. Kết quả từ những sự hợp tác này đã góp phần giúp Đài đạt được một số thành tích quan trọng, mở ra nhiều hướng tiếp cận, phát triển trong những năm tiếp theo.
Từ năm 2016 đến nay với phong trào thi đua “Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ thực hiện dự báo cảnh báo thiên tai phục vụ cộng đồng”, Đài đã đạt được những tiến bộ đáng ghi nhận như: Nghiên cứu và ứng dụng các tiến bộ của công nghệ thông tin vào công tác chuyên môn kiểm soát, chỉnh biên số liệu thủy văn, phần mềm kiểm soát khí tượng bề mặt và in các bản biểu khí tượng. Thử nghiệm làm bản tin cảnh báo thời tiết nguy hiểm cho một số điểm bằng sản phẩm Rada thời tiết. Đài đã chủ trì 04 đề tài cấp Bộ, 02 đề tài cấp cơ sở, 03 đề tài cho TP Hồ Chí Minh và 03 đề tài cấp tỉnh.
Một nhiệm được Đài Nam Bộ xác định là then chốt đó là công tác phục vụ phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương Đài Nam Bộ và các Đài KTTV tỉnh đã luôn bám sát các yêu cầu phục vụ của địa phương, cung cấp kịp thời các bản tin dự báo KTTV, tham mưu cho địa phương có kế hoạch, phương án chỉ đạo sản xuất, phòng chống thiên tai có hiệu quả, được các địa phương đánh giá cao. Đặc biệt là trong 10 năm gần đây khi tác động của biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng và có xu thế nhanh hơn dự báo đó là: Lũ trên lưu vực sông Mekong có xu thế giảm, tài nguyên nước ngày càng cạn kiệt trong khi đó tình hình hạn hán, xâm nhập mặn và triều cường liên tục vượt mốc lịch sử. Điển hình là 02 đợt hạn mặn mùa khô năm 2015 - 2016 và 2018 - 2019 và 4 lần triều cường vợt mộc lịch sử từ 1,68m lên 1,78m. Tuy nhiên, với phương châm không bị động trước thiên tai, Đài đã nghiên cứu các sản phẩn dự báo hạn dài trên thế giới dự báo kịp thời, chính xác để các địa phương chủ động phòng chống, cơ cấu lại giống cây trồng vật nuôi và thời hạn mua vụ từ đó gia tăng sản lượng đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và tăng sàn lượng xuất khẩu.
Đài đã và đang thực hiện dự báo thời tiết biển cho nhiều công ty Dầu khí. Ngoài ra, Đài đã thực hiện dự báo thời tiết trên truyền hình, tiên phong trong các chương trình dự báo phục vụ: Cùng với Đài truyền hình TPHCM và Công ty Tâm Điểm thực hiện chuyển nội dung đưa thông tin dự báo thời tiết từ phương thức đọc đơn thuần sang dạng có bản đồ, hình ảnh cho phát thanh viên trình bày, đến nay đã trở thành phổ biến trên các Đài truyền hình trên cả nước … Đài cũng đa dạng hóa, mở rộng các đối tượng phục vụ như các công ty Thủy điện, Ban Chỉ huy PCTT và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành trong khu vực, cũng như nhiều tổ chức cá nhân khác.
Qua 30 năm thành lập, xây dựng và phát triển, đến nay Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ có cơ cấu tổ chức bộ máy gồm 25 đơn vị trực thuộc, gồm: 6 phòng chức năng, 18 Đài KTTV tỉnh và 01 Trung tâm.
Năng lực và chất lượng của đội ngũ cán bộ, viên chức đã được nâng cao rõ rệt. Hiện nay tổng số viên chức của Đài là 353 cán bộ; Thạc sĩ trở lên có 39 viên chức, Đại học: 172, Cao đẳng: 30, Trung cấp: 77, còn lại: 35. Công tác cán bộ là chìa khóa của mọi thành công, nhận thức được điều đó trong 10 năm gần đây Đài rất quan tâm công tác đào tạo nâng cao năng lực quản lý, chuyên môn cho các đơn vị. Đặc biệt là đã chủ động phối hợp với trượng Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội tổ chức 02 khóa đào tạo Thạc sỹ chuyên ngành KTTV cho 22 viên chức khối văn phòng Đài khu vực và các Đài tỉnh. Xác định nhiệm vụ dự báo tác động là rất quan trọng và là định hướng trong thời gian tới, Đào đã chủ động tổ chức Khóa đào tạo GIS.
Với những cố gắng nổ lực của Đài Nam Bộ trong thời gian qua đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận. Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập, Đài đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động III. Những thành quả, vinh dự này thuộc về tất cả những cán bộ, viên chức KTTV qua các thời kỳ, đã cống hiến cả đời mình cho sự nghiệp KTTV của Ngành nói chung và của Đài KTTV khu vực Nam Bộ nói riêng; đã và đang ngày đêm, không quản gian lao, vất vả, hiểm nguy, nắng, mưa, bão, lũ… quan trắc, đo đạc, theo dõi mọi diễn biến của thời tiết, thủy văn để có những bản tin cảnh báo, dự báo kịp thời phục vụ công tác phòng chống thiên tai, phục vụ sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ tổ quốc.
Để ôn lại truyền thống 30 xây dựng và phát triển của Đài, ngày 30 tháng 3 năm 2023 tại Văn phòng Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, số 8 Mạc Đỉnh Chi, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Đài KTTV khu vực Nam Bộ tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm thành lập và đón nhận Huân chương lao động hạng III.
Tại lễ kỷ niệm Đài Nam Bộ vinh dự được nhận thư chúc mừng của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà gửi toàn thể các bộ viên chức của Đài Nam Bộ. Lễ kỷ niệm có với sự tham dự của các đại biểu là Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường; Thường trực UBND Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành khu vực Nam Bộ; Tổng cục Khí tượng Thủy văn và các đơn vị trực thuộc; Đảng ủy khối cơ sở Bộ TNMT và các đơn vị trực thuộc Bộ phía Nam; Lãnh đạo cục Thủy lợi, Cục Phòng chống thiên tai, Cục Trồng trọt - Bộ NNPTNT; Lãnh đạo các Sở TNMT, Sở NNPTNT và Ban Chỉ huy PCTT &TKCN các tỉnh thành khu vực Nam Bộ; Lãnh đạo các Viện nghiên cứu, trường đại học và các đối tác.
Trong ngày 30 tháng 3 năm 2023 bên cạnh Lễ kỷ niệm, Đài Nam Bộ tổ chức chuỗi hoạt động chào mừng gồm các hoạt động sau:
- Chương trình giới thiệu các công nghệ quan trắc KTTV Môi trường và chuyển đổi số, do các công ty đối tác trong và ngoài nước giới thiệu. Thông qua chương trình nhằm mục đích giới thiệu những trang thiết bị tiên tiến hiện đại dùng trung quan trắc thu thập số liệu, đây là khâu quan trọng đầu tiên giúp cho việc nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm.
- Hội thảo khoa học: Nhằm công bố những nghiên cứu, ứng dụng các thành tự khoa học, công nghệ, nhất là việc ứng dung công nghệ như: AI, Big Data…Thông qua Hội thảo khoa học với sự tham dự và đóng góp ý kiến của nhiều nhà khoa học, quản lý tại các địa phương, nhất là các nhà khoa học đầu ngành giúp cho Đài Nam Bộ đúc kết thêm kiến thức khoa học, định hướng nghiên cứu để tiếp tục nâng cao chất lượng, công tác chuyên môn.
Tạp chí KTTV
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.png)
.jpg)
