Công tác tham mưu, đề xuất giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường trong 6 tháng đầu năm 2022 của Tổng cục Khí tượng Thủy văn

- Dưới sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Khí tượng Thủy văn luôn chủ động chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực khí tượng thủy văn do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Bộ giao và các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền quản lý của Tổng cục, đã có những định hướng rõ nét trong công tác quản lý cũng như phát triển Ngành Khí tượng Thủy văn. Bên cạnh đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng dần được hoàn thiện, tạo ra khuôn khổ pháp lý vững chắc cho công tác quản lý các hoạt động khí tượng thủy văn trên phạm vi toàn quốc.

- Từ đầu năm 2022, Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã có được kinh nghiệm tổ chức bố trí cán bộ làm việc cũng như cách thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 nhưng vẫn đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ được

giao. Bên cạnh đó công tác chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước và công tác chuyên môn vẫn được đảm bảo, cụ thể Tổng cục đã chỉ đạo:

a) Công tác quản lý dự báo, cảnh báo phục vụ phòng, chống thiên tai

- Các đơn vị làm công tác dự báo khí tượng thủy văn thực hiện dự báo thời tiết, thuỷ văn chi tiết đến các huyện, thị trên cả nước; cung cấp kịp thời các bản tin dự báo khí tượng thủy văn, cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm cho các cơ quan, ban, ngành Trung ương, địa phương, các phương tiện thông tin đại chúng phục vụ công tác chỉ đạo phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai. Cụ thể, đã theo dõi và dự báo kịp thời 13 đợt không khí lạnh, 04 đợt nắng nóng và 05 đợt mưa lớn trên diện rộng, 04 đợt lũ trên phạm vi cả nước. Đặc biệt trong 6 tháng đầu năm đã thực hiện dự báo bản tin phục vụ kỳ họp Quốc hội và Đại hội thể thao Đông Nam Á (SEA Games 31).

- Các đơn vị thực hiện đánh giá chất lượng dự báo các bản tin, tuân thủ quy trình, quy định trong dự báo khí tượng thủy văn. Kiểm tra đôn đốc và đảm bảo hội thảo thời tiết trực tuyến hằng ngày. Thực hiện thu thập, báo cáo tình hình thiên tai trên các khu vực, hỗ trợ xác định cấp độ rủi ro thiên tai.

- Ban hành Quyết định Quy định về quy trình kỹ thuật và phân công trách nhiệm trong việc dự báo, cảnh báo mưa lớn định lượng (Quyết định số 02/QĐ-TCKTTV ngày 11/01/2022 của Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn).

- Thực hiện tốt nhiệm vụ của Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

b) Công tác quản lý mạng lưới trạm khí tượng thủy văn

- Thực hiện tốt công tác duy tu, bảo trì, bảo dưỡng máy, thiết bị quan trắc khí tượng thủy văn, hải văn; chuẩn bị đầy đủ máy, thiết bị dự phòng thay thế; đảm bảo quan trắc tốt, ổn định phục vụ công tác dự báo khí tượng thủy văn trong mùa mưa, bão, lũ năm 2022.

- Xây dựng mô hình hoạt động mạng lưới trạm khí tượng thủy văn bề mặt và trên cao; xây dựng Đề án duy trì hoạt động thường xuyên của hệ thống trạm khí tượng, thủy văn, tài nguyên nước được đầu tư từ dự án “Quản lý tổng hợp tài nguyên nước Mê Công”; theo dõi, giám sát chặt chẽ các hồ sơ kỹ thuật nâng cấp, hạ cấp, giải thể, di chuyển và đưa vào hoạt động chính thức các trạm khí tượng thủy văn trên toàn quốc (Trạm Thủy văn Bảo Yên, Trạm thủy văn Bắc Quang, Trạm Thủy văn Sơn Giang, Trạm Khí tượng cao không Tân Sơn Hòa,  Trạm khí tượng Tây Ninh, Trạm Khí tượng Mẫu Sơn); tham gia ý kiến theo chức năng, nhiệm vụ đối với kế hoạch lắp đặt trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng tại các tỉnh, thành phố và các đề án phát triển mạng lưới điện thuộc quy hoạch mạng lưới điện quốc gia.

- Quản lý hoạt động của các chủ công trình thuộc quy định tại Điều 1 Nghị định số 48/2020/NĐ-CP ngày 15/4/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn (tổng hợp, báo cáo về các công tác rà soát, lập danh mục theo quy định của pháp luật và chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc đôn đốc, kiểm tra các chủ công trình…). Quản lý hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn của tổ chức, cá nhân không thuộc hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia; thẩm định hồ sơ cấp giấy phép dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn cho các tổ chức cá nhân.

c) Công tác thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn

- Đảm bảo sự hoạt động ổn định của hệ thống máy chủ, các hệ thống thông tin chuyên ngành Khí tượng Thủy văn thông suốt trong mọi tình huống; thu thập, xử lý, lưu trữ số liệu khí tượng thủy văn đầy đủ, chính xác; phát báo quốc tế số liệu khí tượng thủy văn thời gian thực đảm bảo đúng quy định của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO); đảm bảo cổng trao đổi thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn phục vụ dự báo khí tượng thủy văn giữa các đơn vị trong và ngoài Tổng cục Khí tượng Thủy văn.

- Duy trì, đảm bảo hoạt động cho hệ thống kênh thông tin quốc tế (hệ thống viễn thông toàn cầu GTS, internet với Moscow và WIS Tokyo) để trao đổi thông tin khí tượng thủy văn toàn cầu. Thực hiện phát báo quốc tế số liệu khí tượng thủy văn thời gian thực qua hệ thống kênh thông tin quốc tế đảm bảo đúng quy định của Tổ chức khí tượng thế giới (WMO).

- Xây dựng Hệ thống đồng bộ số liệu radar cho đồng hoá số liệu; Hệ thống 3dvar có cập nhật số liệu radar thử nghiệm trong nghiệp vụ; đánh giá dự báo mưa của ECMWF và các mô hình phân giải cao, có đồng hóa số liệu.

d) Công tác khác

- Triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ về công tác tổ chức cán bộ: xây dựng Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy của Tổng cục; tiếp tục kiện toàn đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý; đào tạo, bồi dưỡng; cải cách hành chính; tinh giản biên chế; thực hiện chế độ, chính sách; tuyển dụng viên chức để từng bước bố trí, sắp xếp, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công tác, góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ công tác được giao.

- Thực hiện Văn bản số 1613/VPCP-NN ngày 03 tháng 3 năm 2020 của Văn phòng Chính phủ về việc thuê dịch vụ đo mưa tự động phục vụ công tác dự báo khí tượng thủy văn, đặc biệt là mưa lũ theo phương thức thuê bao khai thác dữ liệu, Tổng cục đã trình Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nội dung, dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu Kế hoạch “Thuê dịch vụ đo mưa tự động phục vụ công tác dự báo khí tượng thủy văn, đặc biệt là mưa, lũ theo phương thức thuê bao khai thác dữ liệu”.

- Xây dựng và trình Bộ Tài nguyên và Môi trường kế hoạch ngân sách nhà nước về Khoa học công nghệ năm 2023, xây dựng kế hoạch ngân sách Khoa học công nghệ 3 năm 2023-2025 trong kế hoạch chung của Tổng cục, hướng dẫn các đơn vị tiếp tục đề xuất nhiệm vụ Khoa học công nghệ các cấp năm 2023; tham gia tuyển chọn, giao trực tiếp các đề tài mở mới năm 2023 theo thông báo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, Quản lý các nhiệm vụ Khoa học công nghệ (đề tài, tiêu chuẩn, quy chuẩn) đang triển khai năm 2022 hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.

- Trong 6 tháng đầu năm 2022, Tổng cục đã chủ động thực hiện hoàn thành các nhiệm vụ khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế đề ra thông qua hình thức hội nghị, trao đổi trực tuyến và trực tiếp. Tổng cục đã duy trì, đảm bảo thông suốt hoạt động hợp tác quốc tế song phương, đa phương với Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), thực hiện nhiệm vụ Phó Chủ tịch Hiệp hội khí tượng khu vực II Châu Á (RA-II) và Đại diện thường trực Việt Nam tại WMO, Ủy ban Bão, Tiểu ban Khí tượng và Vật lý địa cầu ASEAN, Trung tâm Phòng tránh thiên tai châu Á, Ngân hàng thế giới; các nước Hàn Quốc, Phần Lan, Na Uy, Nhật Bản, Newzealand, Anh Quốc, I-ta-li-a, Trung Quốc, Lào, Căm-pu-chia...

- Tổng cục đã hướng dẫn lựa chọn bến cảng có tính đại diện về điều kiện tự nhiên khí tượng thủy văn cho khu vực cảng biển để tổ chức quan trắc, cung cấp thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn cho 4 địa phương: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Đà Nẵng.

- Nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân theo tinh thần Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 25/9/2021 của Ban Bí thư về tăng cường công tác khí tượng thủy văn đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Tổng cục đã chủ động phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Bộ phát động và tổ chức thành công Cuộc thi “Khí tượng Thủy văn trong em”. Chỉ trong 3 tháng phát động và thực hiện Cuộc thi đã thu hút sự tham gia của gần 1000 trường Trung học cơ sở và phổ thông trung học trên toàn quốc tham gia với hơn 35.000 học sinh và nhóm học sinh tham gia Cuộc thi. Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã phối hợp với Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường lồng ghép tổ chức Lễ trao giải trực tuyến với Kỷ niệm Ngày Nước thế giới, Ngày Khí tượng thế giới và hưởng ứng Giờ Trái đất. Sự kiện đã thu hút sự quan tâm, tham gia của lãnh đạo Tỉnh ủy, Uỷ ban nhân dân, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giáo dục và Đào tạo 63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Cuộc thi đã giúp cho các em học sinh các bậc học, thầy giáo, cô giáo và các bậc phụ huynh quan tâm tìm hiểu, bổ sung kiến thức hữu ích về khí tượng thủy văn, giám sát và ứng phó biến đổi khí hậu. Đây là những nền tảng rất hữu ích giúp cho hoạt động học tập trên ghế nhà trường và trải nghiệm kiến thức thực tế về khoa học trái đất đối với học sinh các bậc học để giúp các em học sinh, thế hệ tương lai có kiến thức hiểu biết và kỹ năng chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu hiện tại và tương lai.

Tổng cục tiếp tục đảm bảo việc tổ chức thực hiện cung cấp thông tin cho phóng viên các cơ quan thông tấn, báo chí và tăng cường sử dụng truyền thông trên mạng xã hội nhằm phát huy hiệu quả của thông tin khí tượng thủy văn phục vụ cộng đồng trước, trong và sau khi có thiên tai có nguồn gốc khí tượng thủy văn, nhất là các đợt mưa lớn diện rộng, không khí lạnh và các thiên tai khác liên quan bằng các hình thức truyền thông khác nhau như: phỏng vấn hình, phỏng vấn tiếng, bài text,... Trong 6 tháng đầu năm 2022, Tổng cục đã thực hiện cung cấp trên 100 lượt  phỏng vấn, cung cấp thông tin báo chí theo quy định tại Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin báo chí đã được ban hành, tổ chức thực hiện và tham gia 12 buổi tọa đàm trực tiếp tại các cơ quan báo chí như: VTV1, VTV2, Đài Tiếng nói Việt Nam, Truyền hình Dân Việt, VTC14. Phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến Lễ phát động quốc gia hưởng ứng ngày Khí tượng thế giới (23/3/2022) và Tổ chức tọa đàm trực tuyến chủ đề “Cảnh báo sớm để hành động sớm - Thông tin khí tượng thủy văn và khí hậu phục vụ hiệu quả giảm nhẹ rủi ro thiên tai”, xây dựng kế hoạch truyền thông chuẩn bị các hoạt động hưởng ứng 20 năm thành lập Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Văn phòng TCKTTV