Bình Phước chủ động ứng phó thiên tai
Công tác ứng phó với hạn hán
Để đảm bảo việc cấp nước phục vụ dân sinh và sản xuất nông nghiệp nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do hạn hán gây ra, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh mùa khô năm 2021 trên địa bàn tỉnh, cụ thể:
UBND các huyện, thị xã, thành phố
Chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn bố trí phương tiện vận chuyển nước sạch để kịp thời cấp nước sinh hoạt cho Nhân dân các vùng thiếu nước nghiêm trọng khi hạn hán xảy ra.
Tăng cường thông tin tuyên truyền về tình hình nguồn nước tới Nhân dân để nâng cao ý thức trong việc sử dụng nước tiết kiệm, vận động Nhân dân phối hợp với các đơn vị quản lý, khai thác công trình thủy lợi tranh thủ lấy, trữ nước và sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Tuyên truyền cho Nhân dân để dự trữ nguồn thức ăn thô, nước uống, bảo đảm cấp nước cho các đàn gia súc, gia cầm trong trường hợp xảy ra hạn hán lâu dài.
Tăng cường thực hiện việc nạo vét kênh mương, cửa lấy nước, đào ao trữ nước, lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến để tận dụng tối đa nguồn nước, giảm thất thoát, lãng phí; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn.
Chủ động sử dụng kinh phí từ ngân sách địa phương và huy động nguồn kinh phí hợp pháp khác để thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán. Nếu vượt quá ngân sách địa phương thì báo cáo UBND tỉnh để xem xét, hỗ trợ.
Báo cáo tình hình nguồn nước, ảnh hưởng của hạn hán, thiếu nước đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt về Sở Nông nghiệp và PTNT theo định kỳ hàng tuần, hàng tháng trong suốt mùa khô.
Sở Nông nghiệp và PTNT
Kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc, hỗ trợ các địa phương thực hiện kế hoạch, giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước (kiểm tra, tổng hợp nguồn nước trong hệ thống các hồ thủy lợi, kế hoạch sử dụng nước, điều chỉnh thời vụ, giống cây trồng phù hợp...), chỉ đạo triển khai các biện pháp sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.
Phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức triển khai thực hiện các giải pháp chống hạn như: Nạo vét khơi thông dòng chảy, đào ao, đắp đập tạm, lắp đặt trạm bơm dã chiến, khoan giếng, đào mới, cải tạo giếng đào, vận chuyển nước sinh hoạt; xả nước về hạ lưu các hồ chứa, nối mạng đường ống cấp nước sinh hoạt để mở rộng mạng lưới cấp nước sinh hoạt cho Nhân dân; tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí để triển khai các giải pháp chống hạn trên địa bàn tỉnh.
Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy PCTT & TKCN tỉnh
Theo dõi chặt chẽ thông tin dự báo khí tượng, thủy văn để chủ động tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo kịp thời thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước.
Tham mưu cho Ban Chỉ huy PCTT & TKCN tỉnh chỉ đạo vận hành điều tiết hồ chứa hợp lý, bảo đảm nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước dân sinh, đồng thời phải bảo đảm an toàn tuyệt đối đập, hồ chứa nước.
Công ty TNHH MTV Dịch vụ Thủy lợi Bình Phước và các đơn vị quản lý hồ chứa và đơn vị quản lý công trình cấp nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh
Kiểm tra, rà soát toàn bộ diện tích tưới của từng khu vực tưới của công trình thủy lợi để có kế hoạch điều tiết nước cụ thể, hợp lý. Phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức nạo vét kênh mương, cửa lấy nước đảm bảo cung cấp nước tưới cho toàn bộ diện tích đã hợp đồng, nhằm giảm thiểu tổn thất.
Thường xuyên theo dõi mực nước hồ, có kế hoạch vận hành công trình cụ thể, tránh tình trạng nước trong hồ bị cạn kiệt, nhất là các hồ chứa đang nuôi trồng thủy sản.
Kiểm tra tình hình hoạt động của các công trình cấp nước sinh hoạt do đơn vị quản lý nhằm phát hiện những hư hỏng, xuống cấp để đề xuất sửa chữa, nâng cấp kịp thời, có phương án vận hành công trình phù hợp đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt cho người dân trong mùa khô. Tuyên truyền, hướng dẫn người dân biện pháp sử dụng nước tiết kiệm, tránh thất thoát lãng phí.
Các Công ty Cổ phần Thủy điện: Thác Mơ, Cần Đơn, Srok Phu Miêng và Công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Dầu Tiếng - Phước Hòa: Vận hành các hồ chứa trong mùa khô theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Đồng Nai được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 1895/QĐ-TTg ngày 25/12/2019 để đảm bảo nguồn nước phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất của người dân vùng hạ lưu.
Công tác ứng phó với ngập lụt, lũ, lũ quét
a) Công tác truyền thông: Ban Chỉ huy PCTT và TKCN các cấp, Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh cung cấp nội dung; Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước, Đài truyền thanh các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan truyền thông thực hiện, ưu tiên phát các bản tin cảnh báo, chỉ đạo, hướng dẫn về ngập lụt, lũ, lũ quét. Hình thức truyền thông tin đến các thôn/ấp và cộng đồng dân cư qua hệ thống phát thanh, truyền hình của địa phương, loa phát thanh cầm tay.
b) Tổ chức ứng phó ngập lụt, lũ, lũ quét:
- Đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố:
+ Chỉ đạo, tổ chức trực ban nghiêm túc, theo dõi sát diễn biến của mưa lũ, bố trí lãnh đạo thường trực để xử lý các tình huống; chỉ đạo các đơn vị quản lý hồ chứa nước theo dõi chặt chẽ diễn biến mực nước các hồ chứa, tổ chức kiểm tra an toàn các hồ chứa trên địa bàn, sẵn sàng triển khai lực lượng, phương tiện, trang thiết bị để kịp thời khắc phục các sự cố; chủ động sơ tán Nhân dân khu vực hạ du hồ, ven sông, suối, khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở, ngập lụt.
+ Dự trữ lương thực, thực phẩm, thuốc men và các nhu yếu phẩm khác, nhất là đối với những vùng dễ bị chia cắt, vùng sâu, vùng xa, giao thông đi lại khó khăn.
+ Cắm các biển cảnh báo, bố trí lực lượng chốt chặn tại những đoạn thường xuyên ngập sâu, ngầm, tràn giao thông, cấm người và phương tiện lưu thông qua lại khi có dòng nước chảy xiết; cấm các hoạt động qua lại, bơi lội, đánh bắt thủy sản, vớt củi trên sông suối khi có lũ về.
+ Tổ chức bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xã hội tại các khu vực trọng điểm, khu vực sơ tán dân. Rà soát, sẵn sàng triển khai phương án phòng, chống lũ cho các công trình đang thi công và công trình trọng điểm.
+ Triển khai phương án phòng, chống lũ lụt; rà soát các khu vực dân cư sinh sống ở khu vực ven sông, suối, sườn núi, sườn đồi; vùng trũng thấp, vùng có nguy cơ lũ quét, sạt lở đất... triển khai phương án sơ tán dân; thông báo tình hình mưa lũ đến mọi người dân biết chủ động phòng tránh, ứng phó.
- Đối với các Sở, ban, ngành: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ trong phạm vi quản lý của đơn vị, tổ chức công tác ứng phó với lũ lụt và các tình huống thiên tai xảy ra; theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, diễn biến mưa lũ ... chủ động phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố sẵn sàng triển khai lực lượng, phương tiện, trang thiết bị để kịp thời khắc phục các sự cố.
c) Tổ chức sơ tán nhân dân: Trên cơ sở diễn biến mưa lũ, huy động các lực lượng công an, quân đội, dân quân tự vệ ... hỗ trợ sơ tán Nhân dân ra khỏi các khu vực xung yếu trọng điểm; kiểm tra, rà soát an toàn số dân sơ tán và nơi sơ tán đến; ưu tiên giúp đỡ người già, trẻ em, phụ nữ, người tàn tật. Đối với trường hợp tổ chức, cá nhân không chịu sơ tán thì tổ chức biện pháp cưỡng chế sơ tán.
d) Phương án khắc phục hậu quả:
- Khẩn trương huy động lực lượng, phương tiện, vật tư, nhu yếu phẩm, tổ chức ứng phó cứu hộ, cứu nạn, tìm kiếm, khắc phục hậu quả; thăm hỏi, động viên, chăm sóc các gia đình có người bị nạn, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, khôi phục nhà cửa, nước sinh hoạt, công trình phúc lợi công cộng y tế, giáo dục; công trình cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi; hỗ trợ Nhân dân khôi phục sản xuất.
- Vận động, tiếp nhận và phân bổ kịp thời các nguồn hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân cứu trợ về lương thực, thực phẩm, thuốc men, hỗ trợ kinh phí cho người dân bị thiệt hại sớm ổn định đời sống, sản xuất.
- Tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền về tình hình thiệt hại và kết quả triển khai công tác khắc phục thiên tai tại địa phương.
Công tác ứng phó với bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, dông lốc
- Tùy theo mức độ, cường độ ảnh hưởng, các Sở, ban ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ tổ chức ứng phó tương tự như công tác ứng phó với ngập lụt, lũ, lũ quét. Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh tăng cường công tác dự báo, cảnh báo.
- Phòng tránh ứng phó với gió lốc, dông sét: Theo dõi, nắm bắt diễn biến thời tiết, hướng dẫn Nhân dân chằng chống nhà cửa để tăng độ vững chắc nhằm đề phòng lốc xoáy. Khi có hiện tượng dông sét phải nhanh chóng đóng và nẹp các cửa nhà, nhất là cửa mở về hướng gió; chặt tỉa cành, nhánh các cây cao, dễ gãy đổ, mục rỗng, nằm gần nhà ở, lưới điện.
- Khi mưa lớn kèm theo dông, cần sơ tán người già và trẻ em ra khỏi những căn nhà tạm bợ, đến những nơi trú ẩn an toàn như nhà kiên cố, tránh núp dưới bóng cây. Tuyên truyền vận động các hộ dân có nhà kiên cố tiếp nhận những người dân trú ẩn khi xảy ra lốc xoáy với tinh thần tương thân, tương trợ lẫn nhau.
- Khi có kế hoạch di chuyển đến nơi nào đó cần phải để ý các nơi có thể trú mưa và tránh sét an toàn, tránh đi ra đường khi không cần thiết.
Công tác ứng phó với sạt lở
a) Công tác truyền thông: Tuyên truyền, vận động đến các hộ dân đang sinh sống ven sông, suối, sườn đồi, taluy các khu vực có nguy cơ cao thực hiện các biện pháp phòng tránh an toàn, chấp hành những quy định, hướng dẫn của các ngành chức năng và chính quyền địa phương.
b) Tổ chức ứng phó:
- Đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố:
+ Chỉ đạo, tổ chức trực ban nghiêm túc theo dõi sát diễn biến mưa, lũ; có phương án sẵn sàng triển khai lực lượng, phương tiện, trang thiết bị để kịp thời xử lý các sự cố, chủ động tuyên truyền vận động di dời dân ở những nơi xung yếu.
+ Cắm biển báo tại các khu vực nguy hiểm, có nguy cơ cao, rà soát, sẵn sàng triển khai phương án sơ tán dân.
+ Theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa, lũ để kịp thời thông báo cho các khu dân cư đang sống dọc theo ven sông suối, vùng trũng thấp, vùng có nguy cơ sạt lở.
- Đối với các Sở, ban ngành: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ trong phạm vi quản lý của đơn vị tổ chức công tác ứng phó với tình huống thiên tai xảy ra.
c) Tổ chức sơ tán, di chuyển nhân dân: Tổ chức di chuyển dân vùng nguy cơ thiên tai, các hộ dân chủ động di chuyển theo hướng dẫn, quy định, hỗ trợ, giúp đỡ của chính quyền địa phương và chính sách pháp luật của Nhà nước.
d) Phương án khắc phục hậu quả:
- Khẩn trương huy động lực lượng, phương tiện, vật tư, nhu yếu phẩm, tổ chức ứng phó cứu hộ, cứu nạn, tìm kiếm, khắc phục hậu quả; thăm hỏi, động viên, chăm sóc các gia đình có người bị nạn, thực hiện tốt chính sách hỗ trợ kịp thời theo quy định.
- Tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền về tình hình thiệt hại và kết quả triển khai công tác khắc phục thiên tai tại địa phương.
Bên cạnh đó Bình Phước cũng đề ra phương pháp lồng ghép nội dung phòng chống thiên tai vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội như: Nội dung phòng, chống thiên tai được lồng ghép vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội từ cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh nhằm mục tiêu phát triển bền vững kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng. Quy hoạch phát triển khu dân cư, phát triển cơ sở hạ tầng, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp (cơ cấu cây trồng, vật nuôi, dịch vụ,...) phù hợp với đặc điểm khí hậu, thủy văn và diễn biến thiên tai tác động trên từng vùng, lĩnh vực. Các dự án đầu tư phải được xem xét sự phù hợp với đặc điểm các loại hình thiên tai của từng vùng, từng địa bàn tham gia phòng ngừa, ứng phó thiên tai hiệu quả, đánh giá tác động môi trường về lâu dài. Đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ, công trình tạm hoặc đầu tư tạm thời nhằm nâng cao năng lực ứng phó thiên tai, thích ứng biến đổi khí hậu. Xây dựng nông thôn mới có hạ tầng cơ sở phát triển cao nhằm tạo điều kiện nâng cao năng lực, chủ động phòng tránh thiên tai hiệu quả; an toàn, ổn định và phát triển sản xuất gắn liền với đời sống của Nhân dân. Hàng năm rà soát xây dựng bản đồ nguy cơ, phân vùng đánh giá rủi ro của các loại hình thiên tai làm cơ sở định hướng, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Bảo vệ và phát triển rừng để cải thiện môi trường sinh thái, ứng phó biến đổi, phòng chống thiên tai lâu dài, bền vững. Thường xuyên củng cố, kiện toàn tăng cường bộ máy quản lý, nâng cao năng lực chỉ đạo điều hành phòng, chống thiên tai, nhất là đối với cấp cơ sở. Lồng ghép các hoạt động của cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, các cơ quan thông tin truyền thông, thông tin đại chúng, các ban ngành tăng cường thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến kiến thức, giáo dục pháp luật về phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.
Tạp chí KTTV