Báo cáo thường niên của WMO nhấn mạnh sự phát triển của biến đổi khí hậu (Phần cuối)

Tác động kinh tế xã hội và môi trường

Hạn hán siết chặt Đông Phi. Lượng mưa dưới mức trung bình trong năm mùa mưa liên tiếp, chuỗi dài nhất trong 40 năm. Tính đến tháng 1 năm 2023, ước tính có hơn 20 triệu người phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng trên toàn khu vực do tác động của hạn hán và các cú sốc khác.

Lượng mưa kỷ lục vào tháng 7 và tháng 8 đã dẫn đến lũ lụt trên diện rộng ở Pakistan. Đã có hơn 1.700 người chết và 33 triệu người bị ảnh hưởng, trong khi gần 8 triệu người phải di dời. Tổng thiệt hại và thiệt hại kinh tế được đánh giá là 30 tỷ USD. Tháng 7 (181% trên mức bình thường) và tháng 8 (243% trên mức bình thường) đều là những tháng ẩm ướt nhất được ghi nhận trên toàn quốc.

Những đợt nắng nóng kỷ lục đã ảnh hưởng đến châu Âu trong suốt mùa hè. Ở một số khu vực, nhiệt độ cực cao đi kèm với điều kiện khô hạn đặc biệt. Tổng số ca tử vong liên quan đến nắng nóng ở châu Âu đã vượt quá 15.000 trên khắp Tây Ban Nha, Đức, Anh, Pháp và Bồ Đào Nha.

Trung Quốc trải qua đợt nắng nóng kéo dài và rộng nhất kể từ khi các kỷ lục quốc gia bắt đầu, kéo dài từ giữa tháng 6 đến cuối tháng 8 và dẫn đến mùa hè nóng nhất được ghi nhận với biên độ hơn 0,5 °C. Đó cũng là mùa hè khô hạn thứ hai được ghi nhận.

Mất an ninh lương thực: Tính đến năm 2021, 2,3 tỷ người phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực, trong đó 924 triệu người phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng. Các dự báo ước tính có 767,9 triệu người phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng vào năm 2021, chiếm 9,8% dân số toàn cầu. Một nửa trong số này ở châu Á và một phần ba ở châu Phi.

Các đợt nắng nóng trước gió mùa năm 2022 ở Ấn Độ và Pakistan đã khiến năng suất cây trồng sụt giảm. Điều này, kết hợp với việc cấm xuất khẩu lúa mì và hạn chế xuất khẩu gạo ở Ấn Độ sau khi bắt đầu cuộc xung đột ở Ukraine, đã đe dọa đến khả năng cung cấp, khả năng tiếp cận và sự ổn định của các loại lương thực thiết yếu trên thị trường lương thực quốc tế và gây rủi ro cao cho các quốc gia vốn đã bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu hụt của các loại thực phẩm chính.

Di dời: Ở Somalia, gần 1,2 triệu người đã phải di dời trong nước do tác động thảm khốc của hạn hán đối với sinh kế mục vụ và nông nghiệp cũng như nạn đói trong năm, trong đó hơn 60 000 người đã vượt biên sang Ethiopia và Kenya trong cùng thời kỳ. Đồng thời, Somalia đang tiếp nhận gần 35 000 người tị nạn và những người xin tị nạn tại các khu vực bị ảnh hưởng bởi hạn hán. Hơn 512 000 di dời nội bộ liên quan đến hạn hán đã được ghi nhận ở Ethiopia.

Lũ lụt ở Pakistan đã ảnh hưởng đến khoảng 33 triệu người, trong đó có khoảng 800.000 người tị nạn Afghanistan sống tại các huyện bị ảnh hưởng. Đến tháng 10, khoảng 8 triệu người đã phải di dời trong nước do lũ lụt với khoảng 585 000 người trú ẩn tại các địa điểm cứu trợ.

Môi trường: Biến đổi khí hậu có những hậu quả quan trọng đối với hệ sinh thái và môi trường. Ví dụ, một đánh giá gần đây tập trung vào khu vực có độ cao duy nhất xung quanh Cao nguyên Tây Tạng, kho chứa băng tuyết lớn nhất bên ngoài Bắc Cực và Nam Cực, đã phát hiện ra rằng sự nóng lên toàn cầu đang khiến vùng ôn đới mở rộng.

Biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến các sự kiện định kỳ trong tự nhiên, chẳng hạn như khi cây nở hoa hoặc chim di cư. Ví dụ, sự ra hoa của hoa anh đào ở Nhật Bản đã được ghi nhận từ năm 801 sau Công nguyên và đã chuyển sang niên đại sớm hơn từ cuối thế kỷ 19 do tác động của biến đổi khí hậu và phát triển đô thị. Vào năm 2021, ngày ra hoa đầy đủ là ngày 26 tháng 3, sớm nhất được ghi nhận trong hơn 1200 năm. Vào năm 2022, ngày ra hoa là ngày 1 tháng Tư.

Không phải tất cả các loài trong một hệ sinh thái đều phản ứng với các ảnh hưởng khí hậu giống nhau hoặc với tốc độ như nhau. Ví dụ, thời gian đến mùa xuân của 117 loài chim di cư ở châu Âu trong hơn 5 thập kỷ cho thấy mức độ không phù hợp ngày càng tăng với các sự kiện mùa xuân khác, chẳng hạn như rụng lá và bay côn trùng, rất quan trọng đối với sự sống còn của chim. Sự không phù hợp như vậy có thể đã góp phần làm suy giảm dân số ở một số loài di cư, đặc biệt là những loài trú đông ở châu Phi cận Sahara.

Biên dịch: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/press-release/wmo-annual-report-highlights-continuous-advance-of-climate-change