Bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái có ý nghĩa quan trọng với khí hậu và đa dạng sinh học

Cùng lúc đối mặt với ba mối đe dọa gồm: biến đổi khí hậu, suy giảm cảnh quan thiên nhiên và ô nhiễm, thế giới cần phải thực hiện cam kết khôi phục ít nhất 1 tỷ ha đất bị suy thoái trong thập kỷ tới - một khu vực có quy mô tương đương diện tích Trung Quốc. Theo một báo cáo mới của Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEP) và Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc (FAO), các nước cần tăng cường các cam kết tương tự đối với các đại dương.

Báo cáo “Becoming #GenerationRestoration: Ecosystem Restoration for People, Nature and Climate” (tạm dịch: Phục hồi hệ sinh thái cho con người, thiên nhiên và khí hậu) đã nhấn mạnh rằng nhân loại đang sử dụng khoảng 1,6 lần tài nguyên mà thiên nhiên có thể cung cấp một cách bền vững. Theo giám đốc điều hành UNEP, Inger Andersen, và Tổng Giám đốc FAO, Qu Dongyu, đã viết trong lời mở đầu của báo cáo. “Báo cáo này trình bày lý do tại sao tất cả chúng ta phải chung tay cho nỗ lực khôi phục sinh thái toàn cầu. Dựa trên những bằng chứng khoa học mới nhất, báo cáo nêu ra vai trò quan trọng của các hệ sinh thái, từ rừng, đất nông nghiệp đến sông và đại dương, đồng thời báo cáo phác họa biểu đồ những thiệt hại do việc quản lý tài nguyên kém”. “Suy thoái môi trường đã ảnh hưởng đến hạnh phúc ước tính khoảng 3,2 tỷ người - khoảng 40% dân số thế giới. Mỗi năm sự suy thoái của các dịch vụ hệ sinh thái làm mất đi một lượng tài sản trị giá hơn 10% tổng sản lượng kinh tế toàn cầu. Do đó, muốn bảo vệ và gia tăng lợi nhuận, chúng ta chỉ còn cách đảo ngược các xu hướng này”.

Báo cáo Phục hồi hệ sinh thái cho con người, thiên nhiên và khí hậu của UNEP và FAO đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học để giảm thiểu biến đổi khí hậu

Báo cáo được công bố vào Ngày Môi trường Thế giới (ngày 5 tháng 6) và cũng là thời điểm khởi động Thập kỷ Phục hồi Hệ sinh thái của Liên hợp quốc 2021-2030. Phục hồi hệ sinh thái là quá trình ngăn chặn và đảo ngược sự suy thoái, làm cho không khí và nước sạch hơn, giảm thiểu sự khắc nghiệt của thời tiết, nâng cao sức khỏe con người và phục hồi đa dạng sinh học. Theo báo cáo, các hành động ngăn chặn và đảo ngược suy thoái là cần thiết để đáp ứng mục tiêu của Thỏa thuận Paris - giữ cho nhiệt độ toàn cầu tăng ở mức dưới 2 độ C.

Các báo cáo hàng năm của WMO về Tình trạng Khí hậu Toàn cầu cũng liên tục nhấn mạnh tác động của biến đổi khí hậu đối với đất liền và các hệ sinh thái biển. Đại dương hấp thụ khoảng 23% lượng CO₂ do con người phát thải hàng năm vào bầu khí quyển, do đó, giúp giảm bớt tác động của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, CO₂ phản ứng với nước biển, làm giảm độ pH của nó. Quá trình này, được gọi là axit hóa đại dương, ảnh hưởng đến nhiều sinh vật và các hệ sinh thái, đe dọa an ninh lương thực bằng cách gây nguy hiểm cho nghề cá và nuôi trồng thủy sản. Đây là một vấn đề đặc biệt quan tâm ở các đại dương vùng cực. Quá trình axit hóa đại dương và sóng nhiệt biển cũng làm suy yếu các rặng san hô, vốn che chắn các đường bờ biển và là hệ sinh thái biển quan trọng. Theo báo cáo của UNEP/ FAO, trong 30 năm qua, chúng ta đã mất từ ​​25 đến 50% san hô sống trên thế giới và người ta dự đoán rằng vào giữa thế kỷ này, chúng ta có thể mất hầu hết các hệ sinh thái rặng san hô hoạt động trên thế giới.

Trong 100 năm qua, một nửa diện tích đất ngập nước trên thế giới đã bị suy thoái hoặc cạn kiệt. Đất than bùn chỉ bao phủ 3% trái đất nhưng chứa 30% tổng lượng cacbon trong đất. Phục hồi chúng bằng cách ngăn chặn sự bốc hơi của chúng và làm ẩm các vùng đất than bùn đã bị thoái hóa có thể là một bước quan trọng trong việc giảm thiểu biến đổi khí hậu. Việc phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên có thể giúp tránh được 60% sự mất mát của đa dạng sinh học. Nó có thể mang lại hiệu quả cao trong việc tạo ra đồng thời nhiều lợi ích kinh tế, xã hội và sinh thái. Ví dụ, chỉ riêng nông lâm kết hợp đã có khả năng tăng cường an ninh lương thực cho 1,3 tỷ người, trong khi đầu tư vào nông nghiệp, bảo vệ rừng ngập mặn và quản lý nước sẽ giúp thích ứng với biến đổi khí hậu, với lợi ích gấp bốn lần đầu tư ban đầu.

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://public.wmo.int/en/media/news/ecosystem-restoration-vital-climate-biodiversity