Câu chuyện từ Cơ quan Lưu trữ Liên hợp quốc: Liên hợp quốc tuyên bố Ngày Trái đất đầu tiên trên thế giới

Tzovaras Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh Trái đất Rio năm 1992, Tổng thư ký Liên hợp quốc Boutros Boutros-Ghali (thứ 3 từ trái sang) trao cờ Liên hợp quốc cho (từ trái sang phải) Tổng thống Collor De Mello của Brazil, siêu sao bóng đá và Đại sứ thiện chí Liên hợp quốc Pele, Marcelo Alencar, Thị trưởng Rio de Janeiro và Aly Teymour, Trưởng ban Nghị định thư Liên hợp quốc (Ảnh LHQ/M).

Đó là thời điểm bảo vệ môi trường chưa phải là ưu tiên hàng đầu trong các chương trình nghị sự chính trị quốc gia nhưng một phong trào đang phát triển đã diễn ra trên khắp hành tinh. Năm 1971, Tổng thư ký Liên hợp quốc U Thant đã tổ chức một buổi lễ đặc biệt tại Trụ sở Liên hợp quốc ở New York, tuyên bố ngày 22 tháng 4 là Ngày Trái đất đầu tiên trên thế giới. Vào thời điểm đó, ông nói: “Cầu mong chỉ có những Ngày Trái đất yên bình và vui vẻ cho con tàu vũ trụ Trái đất xinh đẹp của chúng ta khi nó tiếp tục quay và quay vòng trong không gian băng giá với hàng hóa sự sống ấm áp và mong manh của nó”. “Chúc mừng ngày Trái Đất”!

Năm 1972, Hội nghị Liên Hợp Quốc về Môi trường Con người khai mạc tại Stockholm, đánh dấu sự khởi đầu nhận thức toàn cầu về sự phụ thuộc lẫn nhau giữa con người, các loài sinh vật khác và Trái đất. Cuộc họp mang tính bước ngoặt thu hút các nhà lãnh đạo từ 130 quốc gia cũng chứng kiến ​​sự ra đời của Ngày Môi trường Thế giới vào ngày 5 tháng 6 và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP).

Kể từ đó, phong trào toàn cầu đã lan rộng khắp hành tinh, với việc Liên Hợp Quốc giúp thúc đẩy nhận thức về môi trường tại từng hội nghị lớn. Năm 1992, hơn 178 chính phủ đã gặp nhau tại Rio để tham dự một hội nghị về môi trường và phát triển được gọi là “Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất”, thông qua Chương trình nghị sự 21, Tuyên bố Rio về Môi trường và Phát triển và Tuyên bố về các nguyên tắc Quản lý Rừng bền vững. Đây là hội nghị lớn đầu tiên trong đó phát triển bền vững là vấn đề chính được các nước thành viên Liên hợp quốc thảo luận.

Một nhóm chuẩn bị áp phích và biển hiệu để sử dụng tại Hội nghị Liên hợp quốc về Môi trường con người ở Stockholm, Thụy Điển năm 1972 (UN Photo/Yutaka Nagata).

Phong trào môi trường lan tỏa khắp hành tinh

Từ đó trở đi, những nỗ lực bảo tồn môi trường tăng theo cấp số nhân. Từ Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) năm 1994 và Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất năm 2002, được tổ chức tại Johannesburg, đến tuyên bố năm 2008 là Năm Quốc tế về Hành tinh Trái đất và Thỏa thuận Paris 2015 về biến đổi khí hậu.

Đại diện của người dân bản địa, các nhóm môi trường, trẻ em và thanh thiếu niên, phụ nữ và người khuyết tật đã cùng nhau ủng hộ Tuyên bố của Người dân về Công lý Khí hậu tại COP27 ở Ai Cập (Kiara Worth).