Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) xuất bản báo cáo về Tình trạng khí hậu ở Mỹ Latinh và Caribe (Phần 2)

Nội dung chính của báo cáo

Nhiệt độ: Xu hướng ấm lên tiếp tục vào năm 2021 ở Mỹ Latinh và Caribe. Tốc độ tăng nhiệt độ trung bình là khoảng 0,2°C/ thập kỷ từ năm 1991 đến năm 2021, so với 0,1°C/ thập kỷ từ năm 1961 đến 1990.

Các sông băng ở vùng nhiệt đới Andes đã mất từ ​​30% trở lên diện tích kể từ những năm 1980, với xu hướng cân bằng khối lượng âm là -0,97 m nước tương đương mỗi năm trong giai đoạn quan trắc 1990-2020. Một số sông băng ở Peru đã mất hơn 50% diện tích. Sự rút lui của sông băng và sự sụt giảm khối lượng băng tương ứng đã làm tăng nguy cơ khan hiếm nước đối với quần thể Andean và các hệ sinh thái.

Mực nước biển trong khu vực tiếp tục tăng với tốc độ nhanh hơn toàn cầu, đặc biệt là dọc theo bờ biển Đại Tây Dương của Nam Mỹ ở phía nam đường xích đạo (3,52 ± 0,0 mm mỗi năm, từ năm 1993 đến năm 2021), và cận nhiệt đới Bắc Đại Tây Dương và Vịnh Mexico (3,48 ± 0,1 mm mỗi năm, từ 1993 đến 1991). Mực nước biển dâng đe dọa một phần lớn dân số, vốn tập trung ở các khu vực ven biển - bằng cách làm ô nhiễm các tầng chứa nước ngọt, xói mòn bờ biển, làm ngập các khu vực trũng thấp và làm tăng nguy cơ nước dâng do bão.

Lượng mưa cực đoan vào năm 2021, với giá trị kỷ lục ở nhiều nơi, đã dẫn đến lũ lụt và sạt lở đất

“Hạn hán lớn ở miền Trung Chile” tiếp tục diễn ra vào năm 2021, tính đến nay là 13 năm, đây là đợt hạn hán dài nhất ở khu vực này trong ít nhất một nghìn năm, làm trầm trọng thêm xu hướng khô hạn và đưa Chile vào vị trí hàng đầu trong cuộc khủng hoảng nước của khu vực. Ngoài ra, đợt hạn hán kéo dài nhiều năm ở lưu vực Parana-La Plata, đợt hạn hán tồi tệ nhất kể từ năm 1944, đã ảnh hưởng đến miền trung-nam Brazil và một số khu vực của Paraguay và Bolivia.

Những thiệt hại do hạn hán gây ra cho lưu vực Parana-La Plata đối với nông nghiệp đã làm giảm sản lượng cây trồng, bao gồm đậu tương và ngô, ảnh hưởng đến thị trường cây trồng toàn cầu. Nhìn chung, ở Nam Mỹ, điều kiện hạn hán đã dẫn đến việc thu hoạch ngũ cốc giai đoạn 2020-2021 giảm -2,6% so với mùa trước.

Mùa bão Đại Tây Dương năm 2021 có số lượng cơn bão được đặt tên cao thứ ba trong kỷ lục, 21, bao gồm bảy cơn bão, và là mùa bão Đại Tây Dương thứ sáu liên tiếp trên mức bình thường. Một số cơn bão đã ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực. Lượng mưa cực đoan vào năm 2021, với giá trị kỷ lục ở nhiều nơi, đã dẫn đến lũ lụt và sạt lở đất. Đã có những thiệt hại đáng kể, bao gồm hàng trăm người thiệt mạng, hàng chục nghìn ngôi nhà bị phá hủy hoặc hư hại và hàng trăm nghìn người phải di dời. Lũ lụt và lở đất ở các bang Bahia và Minas Gerais của Brazil đã dẫn đến thiệt hại ước tính 3,1 tỷ USD.

Tình trạng phá rừng ở rừng nhiệt đới Amazon của Brazil đã tăng gấp đôi so với mức trung bình năm 2009-2018, đạt mức cao nhất kể từ năm 2009. Diện tích rừng bị mất vào năm 2021 nhiều hơn 22% so với năm 2020.

Tổng cộng 7,7 triệu người, ở Guatemala, El Salvador và Nicaragua, đã trải qua mức độ mất an ninh lương thực cao vào năm 2021, với các yếu tố góp phần bao gồm tác động liên tục từ các cơn bão Eta và Iota vào cuối năm 2020 và tác động kinh tế của đại dịch COVID-19.

Dãy núi Andes, đông bắc Brazil và các quốc gia phía bắc ở Trung Mỹ là một trong những khu vực nhạy cảm nhất với các cuộc di cư và di dời liên quan đến khí hậu, một hiện tượng đã gia tăng trong 8 năm qua. Di cư và dịch chuyển dân cư có nhiều nguyên nhân. Biến đổi khí hậu và các hiện tượng cực đoan liên quan là các yếu tố khuếch đại, làm trầm trọng thêm các động lực xã hội, kinh tế và môi trường. Nam Mỹ là một trong những khu vực có nhu cầu tăng cường hệ thống cảnh báo sớm được ghi nhận nhiều nhất. Hệ thống cảnh báo sớm đa nguy cơ (MHEWS) là công cụ cần thiết để thích ứng hiệu quả trong các khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, nước và khí hậu khắc nghiệt.

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://public.wmo.int/en/media/press-release/wmo-issues-report-state-of-climate-latin-america-and-caribbean