Câu 36: Bão, áp thấp nhiệt đới khác với vòi rồng như thế nào?

Cả bão, áp thấp nhiệt đới và vòi rồng đều là các xoáy sinh ra trong khí quyển, chúng đều là các hiện tượng không thường xuyên xảy ra.

Vòi rồng có đường kính hàng trăm mét và sinh ra từ một ổ dông đối lưu đơn lẻ (từ một ổ mây dông hoặc một ổ mây đối lưu).

Tuy nhiên, một cơn bão, áp thấp nhiệt đới có đường kính lớn hơn gấp hàng nghìn lần so với kích thước của một vòi rồng và bao gồm rất nhiều ổ mây đối lưu.

Ngoài ra, trong khi điều kiện lý tưởng để sinh ra vòi rồng là cần có độ đứt thẳng đứng của gió ngang (sự biến đổi của tốc độ gió và hướng gió theo chiều cao) lớn thì bão, áp thấp nhiệt đới chỉ cần một giá trị độ đứt gió thẳng đứng trong tầng đối lưu rất nhỏ (<10m/s) để hình thành và phát triển. Các giá trị độ đứt thẳng đứng này biểu thị bởi trường nhiệt độ cho mỗi hiện tượng: Vòi rồng được sinh ra trong những khu vực có chênh lệch nhiệt độ lớn, trong khi đó bão, áp thấp nhiệt đới sinh ra trong những khu vực có chênh lệch nhiệt độ ngang bằng không. Vòi rồng là hiện tượng chủ yếu hình thành trên đất liền khi mặt trời đốt nóng mặt đất, góp phần làm dông phát triển và sinh ra lốc xoáy (mặc dù vòi rồng cũng có thể xảy ra trên biển). Ngược lại, xoáy thuận nhiệt đới chỉ hình thành trên biển, chúng bị suy yếu và tan khi vào đất liền do mất đi nguồn ẩm đại dương cung cấp. Cuối cùng là  thời gian phát triển và tồn tại của bão, áp thấp nhiệt đới là nhiều ngày, trong khi đó vòi rồng chỉ tồn tại trong vài phút.

Một điều rất thú vị là các xoáy thuận nhiệt đới (bão, áp thấp nhiệt đới) khi đổ bộ thường tạo điều kiện thuận lợi để hình thành vòi rồng. Nguyên nhân là do khi xoáy thuận nhiệt đới đổ bộ, chúng bắt đầu suy yếu, gió bề mặt yếu đi nhanh hơn gió trên các tầng cao. Vì vậy sinh ra độ đứt gió thẳng đứng lớn. Đây chính là điều kiện cần thiết cho sự hình thành và phát triển vòi rồng, đặc biệt là phía bên phải của xoáy thuận nhiệt đới (tính theo hướng chuyển động của chúng).