Dự báo bão khó đến mức nào? - Bản tin KHCN&HTQT Quý IV năm 2019

Thứ hai, khu vực phía Nam có ít bão hơn so với khu vực phía Bắc nước ta. Bão cuối mùa thường vào khu vực phía Nam nơi cơ sở vật chất không kiên cố nhưng phía Bắc, kinh nghiệm phòng chống bão của người dân và địa phương không nhiều như phía Bắc, do đó mức độ rủi ro tăng cao hơn. Luật và các văn bản pháp luật của Chính phủ cũng quy định: cùng cấp độ bão nhưng cấp độ rủi ro cho phía Nam sẽ cao hơn ở phía Bắc. Việc phòng chống thiên tai là để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản, góp phần ổn định phát triển kinh tế.

Thứ ba, trên biển và vùng biển gần bờ nước ta có rất ít trạm quan trắc, do đó các đo đạc ước lượng cường độ bão chỉ có 1 nguồn duy nhất là vệ tinh. Khi bão vào cách bờ khoảng 200km thì có thêm số liệu radar để ước lượng cường độ. Cả vệ tinh và radar đều là số liệu đo gián tiếp. Các số liệu đo trực tiếp khi bão trên biển là không có. Do đó công tác phân tích và dự báo là rất khó khăn.

Về sai số dự báo: các sai số về vị trí và cường độ được cho trong hai hình dưới đây, theo đó, năm 2018, sai số vị trí dự báo 24, 48, 72, 96 và 120 giờ tương ứng lần lượt là khoảng 80, 110, 180, 280 và 400km theo tổng hợp và báo cáo của Trung tâm Cảnh báo bão khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương đặt tại Tokyo (RSMC Tokyo).

Hình 1: Sai số dự báo vị trí trung bình theo các hạn dự báo các năm gần đây (Nguồn: Trung tâm Cảnh báo bão khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương đặt tại Tokyo - (RSMC Tokyo).

Về sai số xác định vị trí bão hiện tại là khoảng 12 kts, tương đương 22km/h (1kts = 1.85 km/h) – khoảng 1 cấp. Sai số dự báo cường độ thời hạn 24, 48, 72 giờ tương ứng lần lượt là khoảng 15-20kts, tương đương 27-37 km/h – khoảng 1-2 cấp.

Hình 2: Sai số dự báo cường độ theo các hạn dự báo của các năm gần đây (nguồn: UK Met Office)

Bão số 6 ngay từ đầu đã được nhận định là cơn bão phức tạp, chịu tương tác của nhiều yếu tố, trong đó có không khí lạnh và 3 cơn bão khác trên dải hội tụ nhiệt đới cùng hoạt động trong một thời điểm. Các dự báo của Tổng cục khí tượng thủy văn khá sát với diễn biến của bão số 6, cụ thể về quỹ đạo bão số 6 có giai đoạn hướng về phía Philippine, rồi quay lại, đạt cường độ mạnh nhất trên khu vực phía bắc quần đảo Trường Sa và suy yếu trước khi đổ bộ. Bão số 6 đã đạt tới cấp bão rất mạnh (cấp 12) và là cơn bão mạnh nhất trong năm 2019 tính đến thời điểm hiện tại và đã gây ra gió mạnh và sóng rất lớn trên các vùng biển nước ta.

Ngoài ra, các đánh giá về về cường độ của bão số 6 của Việt Nam cũng sát thực tế hơn so với các Trung tâm Dự báo bão trên thế giới như Nhật Bản, Hoa Kỳ và Trung Quốc nhờ vào các số liệu quan trắc trực tiếp từ radar và các trạm quan trắc ven bờ.

Khi bão số 6 còn cách đất liền 410km về phía Đông, bản tin của Tổng cục KTTV đã nhận định bão sẽ ảnh hưởng và gây ra gió mạnh cấp 8-9 cho khu vực các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa, trong khi các Trung tâm dự báo bão nước ngoài nhận định cao hơn Việt Nam khoảng 1 cấp (Nhật, Hồng Kong) và 2 cấp (Trung Quốc) hoặc tương đương (Hoa Kỳ).

Vào đêm ngày 10/11, khi bản tin dựa trên các số liệu quan trắc gió của Việt Nam xác định bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới thì các Trung tâm vẫn cho là bão mạnh cấp 8 (Hồng Kong, Nhật Bản) và cấp 9 (Hoa Kỳ, Trung Quốc).

   Biên tập: Hoàng Phúc Lâm - Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia